نحوه ارزیابی خسارت آسیب های قبلی

[مدیریت شاب]

سلام. سوال واضح نیست. میشه با یه مثال توضیح بدین؟

[بهزاد توژان]

فرض کنید در حادثه‌ای درب جلوی سمت راننده خودروی زیاندیده دچار خسارت میشه، مقصر تحقیق می‌کنه و به این نتیجه می‌رسه که خسارت خیلی کم هست و ارزش استفاده کردن از بیمه‌نامه شخص‌ثالث رو نداره، پس یک مبلغی رو با زیاندیده توافق و شخصا اون رو پرداخت می‌کنه. زیاندیده هم فکر می‌کنه که این خسارت طوری نیست که بخواد درستش بکنه و به همین شکل از ماشین استفاده می‌کنه. چند وقت بعد زیاندیده دوباره از همون ناحیه تصادف می‌کنه و این دفعه ضربه شدیدی به خودرو وارد می‌شه که باید درب جلوی سمت راننده عوض بشه.

به نظر شما کارشناس ارزیاب بیمه می‌تونه خسارت قبلی رو که بازسازی نشده تشخیص بده یا نه و اگر مشخص شد که خسارت قبلی داشته و بازسازی نشده، چطوری باید تو ارزیابی میزان خسارت وارده تو حادثه جدید، اون رو حساب کنه؟ این رو هم در نظر داشته باشی که تغییر ارزش قطعات خودرو، این روزها قابل پیشبینی نیست.

[امیرحسین خداپناهی]

خسارت قبلی به هر میزان که بوده به عنوان درصدی از خسارت جدید کسر می گردد بسته به میزان ان و تشخیص کارشناس

[بهزاد توژان]

فرض کنید در حادثه اول درب جلوی راننده از قسمت زیر آیینه ناحیه‌ای از آن باندازه 10Cm در 30Cm به عمق یک میلیمتر فرورفتگی داشته که قابلیت بازسازی بدون رنگ نیز فراهم بوده است. در صورت بازسازی نیز اجرتی به مبلغ 500.000 ريال نیاز بوده که انجام نشده است.

در حادثه جدید با توجه به افزایش قیمت قطعات و هزینه‌های بازسازی، درب آسیب‌دیده باید تعویض شود و بازسازی آن مبلغ 7.000.000 ريال خواهد شد.

این سوال مطرح است که:

اولا کارشناسان شرکت‌های بیمه‌ از کجا متوجه می‌شوند که موضع آسیب‌دیده دارای خسارت قبلی بوده است؟؟

دوما” کارشناسان بر چه اساسی میزان خسارت قبلی را از خسارت جدید تفکیک می‌کنند؟( به نرخ روز حادثه قبلی و یا به نرخ جدید)

[امیرحسین خداپناهی]

به نظرم در مورد قسمت اول بستگی به محل اسیب قبلی و محل برخورد و اسیب جدید وجود دارد اگر این دو از هم جدا باشند تشخیص و بسیار راحتر لاکن در صورتی که هر دو در یک موضع هم باشند بسته به تبهر و دقت کارشناس همچنین باز سازی صحنه حادثه قابل تشخیص می باشد.

در مورد قسمت دوم هم مثلا به تشخیص کارشناس هزینه تعمیر اسیب قبلی به قیمت روز n تومان ارزیابی و از خسارت جدید کسر می گردد و یا میتوان کل اسیب قبلی را به عنوان درصدی از خسارت جدید کسر نمود.

[فرهاد عظیمی]

به نظر من اصلن اهمیتی ندارد و نباید چیزی از خسارت کسر شود چون با توجه به اینکه در زمان صدور بازدید انجام می شود پس این خودرو هر دو آسیبش در زمان اعتبار بیمه نامه ما بوده است. یعنی او مثلا سه ماه پیش ماشینی با در سالم را پیش ما بیمه کرده بعد از یک ماه یک اسیبی دیده ولی برای دریافت خسارت مراجعه نکرده بعد از چهل روز دوباره آن در آسیب دیده. الان ما با ماشینی مواجهیم که در آن آسیب دیده پس بدون توجه به تعداد حادثه ها باید خسارتش را بدهیم. تازه به نظرم به نفع بیمه گر شده چون اگر خسارت اول را می گرفت و می رفت درست می کرد و دوباره خسارت می خورد جمع پرداختی در دو مرحله پرداخت بیشتر می شد.

[بهزاد توژان]

می‌توان به شکلی دیگر به مسئله نگاه کرد:

درست است که در زمان صدور بیمه‌نامه بدنه بازدید اولیه انجام می‌شود و خودروی موضوع بیمه به طور کامل تحت پوشش بیمه‌ای قرار می‌گیرد، ولی اگر بیمه‌گذار در حادثه اول خود، خسارت وارده به اتومبیل را به طور کامل و نقدا از شخص مقصر حادثه دریافت کرده باشد، آیا می‌تواند برای دومین بار این خسارت را از شرکت بیمه‌گر خود مطالبه کند؟ (در این حالت نفع بیمه‌ای چگونه خواهد بود؟ چون در کتاب اصول بیمه آمده است:”پرداخت خسارت از سوی بیمه‌گر برای برگرداندن وضعیت مالی بیمه‌گذار به حالت اولیه و قبل از ایجاد خسارت است. به عبارت دیگر بیمه‌گذار نباید از دریافت خسارت سود ببرد و اگر کسی از این طریق سودی برد، این سود غیر قانونی است”)

از طرفی اگر بیمه‌گذار در حادثه اول خود، خسارت وارده به اتومبیل موضوع بیمه را از شخص مقصر حادثه دریافت نکرده باشد، آیا نباید به تعهدات خود در مقابل بیمه‌گر عمل می‌نمود؟ (مطابق با ماده 10 شرایط عمومی، خسارت وارده را ظرف مدت پنج روز کاری به بیمه‌گر خود اعلام نماید؟ و همچنین مطابق با ماده 14 شرایط عمومی، نسبت به مقصر حادثه اعلام رضایت نکند و حق و حقوق خود را در آن حادثه به شرکت بیمه‌گر خود واگذار کند؟)

از طرفی اگر بیمه‌گر خسارت اول را به موقع و در زمان حادثه پرداخت می‌کرد(همانطور که در توضیحات قبلی اشاره نمودم مثلا” 500.000 ريال پرداخت می‌کرد)، تورم و افزایش قیمت‌ها در زمان وقوع حادثه دوم به خسارت اولیه اضافه نمی‌شد. بدین معنی که در زمان حادثه دوم بیمه‌گر باید برای بازسازی خسارت وارده در حادثه اول، مبلغ خسارت وارده را با احتساب افزایش اجرت‌ها در روز اعلام حادثه دوم (مثلا” 700.000 ريال) محاسبه نماید. از طرفی فرانشیزی که در حادثه اول کسر می‌گردد 10% و دارای حداقل 500.000ريال بوده، پس خسارتی قابل پرداخت نبوده است. حال آنکه در زمان وقوع حادثه دوم پس از کسر فرانشیز مبلغ 200.000 ريال باید پرداخت شود.

از حادثه دوم نیز چون حادثه اول به بیمه‌گر اعلام نشده بود و اولین مرتبه اعلام خسارت می‌باشد، 10% فرانشیز کسر می‌گردد. پس به ضرر بیمه‌گر خواهد بود.

حال به نظر شما اگر اتومبیل بیمه شده دچار خسارت شود و آن خسارت را از بیمه‌گر دریافت نکند، پس از اتمام زمان اعتبار بیمه‌نامه و تمدید آن(چون قبل از خاتمه اعتباربیمه‌نامه اقدام به تمدید نموده است، در زمان تمدید بازدید اولیه انجام نشده است) آیا می‌توان به خسارت‌ ایجاد شده در زمان اعتبار بیمه‌نامه سال قبل نیز با همین دیدگاه نگریست؟

[امیرحسین خداپناهی]

بله درست میفرمایین اما اگر کارشناس بتواند اسیب ها را از هم تفکیک و میزان هر کدام را مشخص نماید لذا در این حالت با توجه به اینکه ۲ حادثه جداگانه اتفاق افتاده شخص ملزم به تشکیل ۲ پرونده جدا با فرانشیز جدا ینی اولی ۱۰٪ و دومی با فرانشیز ۲۰٪ میباشد

در این حالت معمولا بیمه گذاران از دریافت یکی از پرونده ها منصرف و خودشان نسبت به عدم دریافت خسارت اعلام رضایت می نمایند چون نه تنها مبلغ خسارت در این نوع موارد که دو فقره پرونده به جای یک فقره تشکیل میشود کمتر می شود بلکه تعدد پرونده خای متشکله در دوره اعتبار بیمه نامه کاملا به ضرر بیمه گذار می باشد

به نظرم در نهایت بر میگردیم به تبهر و هنر و تیزبینی کارشناسان که بتوانند این دو حادثه را از یکدیگر تفکیک نمایند

[امیرحسین خداپناهی]

اگر اشتباه نکنم خسارت ثالث هست نه بدنه

درست جناب اقای توژان یا بنده اشتباه متوجه شدم

[بهزاد توژان]

به نظر جنابعالی آیا برای کارشناسان ارزیاب خسارت نوع پرونده ( یعنی خسارت مالی شخص ثالث باشد و یا بدنه ) اهمیتی دارد؟؟ آیا این تفاوت در ارزیابی خسارت موثر خواهد بود ؟

[امیرحسین خداپناهی]

خب از نظر ارزیابی خسارت شاید تفاوت زیادی نداشته باشند اما از نظر نوع رسیدگی اگر ثالث مالی باشند قسمتی از خسارت که بنا به تشخیص کارشناس ارتباطی با حادثه مورد ادعا نداشته باشد خارج از شمول تعهدات بیمه گر و غیر قابل پرداخت و از خسارت کسر میگردد اما در صورتی که موضوع مربوط به رشته بدنه باشد و کارشناس تشخیص دهد دو حادثه مجزا بوده و میزان اسیب در هر حادثه متفاوت می باشد ان زمان باید برای هر حادثه یک پرونده جداگانه با فرانشیز جداگانه تشکیل داد البته اینکه خودرو مورد بیمه در زمان صدور دارای این اسیب ها نبوده باشد هم مهم و موثر است

تفاوت اینجاست که در تفکیک پرونده های خسارت طبق فرمایش حضرتعالی ممکن است اصلا مبلغ خسارت ارزش استفاده از بیمه را نداشته و با توجه به فرانشیزی که کسر میگردد اصلا مبلغی به بیمه گذار و یا مالک پرداخت نگردد پس در این حالت تا حدودی جلوی این گونه کسب منفعت و سو استفتده ها را گرفت

[بهزاد توژان]

با نظر شما کاملا موافقم

همانطور که اشاره کردید تفکیک خسارت‌های از قبل و خسارت‌های جدید برای ارزیاب خسارت تفاوتی نخواهد داشت

ولی این تفکیک، در روند رسیدگی به حادثه اعلامی و پرداخت خسارت به زیاندیده نقشی موثر دارد.

[ابوالفضل منصوری]

با سلام.

به نظر من، فرقی نمیکنه ثالث مالی باشه یا بدنه، در هر صورت و در صورتیکه بتوان خسارت قبلی را تشخیص داد و به منظور جلوگیری از نفع بردن بیمه گذار خسارت قبلی به نرخ روز برآورد و از خسارت قابل پرداخت باید کسر گردد.

البته در صورتیکه بدنه باشد و در هر دو حادثه بیمه گذار ما مقصر باشد طبق فرمایش جناب عظیمی باید عمل شود.

تشخیص خسارت قبلی و مقصر بودن بیمه گذار هم طبق نظر آقای خداپناهی بسته به زرنگی و تیز بینی کارشناس ارزیاب داره.

[بهزاد توژان]

همانطور که در بالا اشاره شده، میدانیم که در زمان صدور بیمه‌نامه بدنه پس از انجام بازدید اولیه خودرو تحت پوشش بیمه‌ای قرار می‌گیرد.

فرض کنیم بیمه‌گذار در حادثه‌ای خسارت وارده به اتومبیل را نقدا از مقصر دریافت کرده، با در نظر گرفتن اصل نفع بیمه‌ای آیا می‌تواند برای دومین بار این خسارت را از شرکت بیمه‌ مطالبه کند؟

حالا فرض کنیم که بیمه‌گذار در حادثه اول، خسارت وارده به اتومبیل را از مقصر دریافت نکرده باشد، پس مطابق با ماده 10 و 14 شرایط عمومی بیمه‌نامه بدنه آیا نباید به تعهدات خود در مقابل بیمه‌گر عمل می‌کرد؟

از طرفی اگر بیمه‌گر خسارت اول را به موقع و در زمان حادثه پرداخت می‌کرد، افزایش قیمت‌ها در زمان وقوع حادثه دوم به خسارت اولیه اضافه نمی‌شد. پس به ضرر بیمه‌گر خواهد بود.

به نظر شما اگر اتومبیل بیمه شده دچار خسارت شود و آن خسارت را از شرکت بیمه دریافت نکند، پس از اتمام زمان اعتبار بیمه‌نامه و تمدید آن(چون قبل از خاتمه اعتباربیمه‌نامه اقدام به تمدید نموده است، در زمان تمدید بازدید اولیه انجام نشده است) آیا میتوان خسارت اعلامی را در بیمه نامه جدید تحت پوشش قرار داد؟

[امیرحسین خداپناهی]

متاسفانه همیشه و همه جا و به طور کلی در تمامی زمینه ها بعضا مشاهده می گردد افرادی هستند که به دنبال سودجویی آن هم به طرق غیر متعارف و انواع سوء استفاده ها می باشند که شرکت های بیمه نیز از منظر پرداخت خسارت و حتی صدور بیمه نامه نیز می توانند یکی از مواردی باشند که مورد این سو استفاده ها قرار می گیرند.

در مورد قسمت اول سوال اگر بیمه گذار مبلغ خسارت را نقدا از مقصر حادثه دریافت نمایید نظر به اینکه این صرفا یک توافق بین طرفین بوده و هیچ جای دیگر نه ثبت و نه اعلام می گردد لذا هیچ گونه قابلیت پیگیری ندارد .

به طور کلی جهت جلو گیری از اینگونه موارد می بایست هنگام اعلام خسارت به شرکت های بیمه کارشناسان به موارد ذیل دقت و پس از اطمینان نسبت به پرداخت خسارت اقدام نمایند.

دقت نظر کافی در اطلاعات ثبت شده در فرم اعلام خسارت و کنترل وضعیت ظاهری مواضع آسیب دیده و تخمین زمان وقوع آن( به منظور رعایت 10 شرایط عمومی بیمه نامه های بدنه) – ( به طور مثال شخصی مراجعه و ادعا می نماید طی دو روز گذشته دچار خسارت از ناحیه درب خودرو شده، پس از مراجعه و بازدید از خودرو مورد بیمه، کارشناس متوجه می شود وقوع خسارت موبوط به دو روز قبل نبوده و این آسیب حداقل یک و شاید چند ماه باشد که رخ داده )

صحبت با بیمه گذار در مورد کم و کیف وقوع حادثه و تطبیق آن با واقعیت با توجه به بازدید صورت گرفته و مواضع آسیب دیده خودرو مورد بیمه

در خواست گزارش و یا کروکی در مواردی که حادثه دارای مقصر ثالث می باشد با رعایت قوانین و مقررات موجود و محدودیت ها

انجام تحقیقات میدانی و تهیه گزارش

به طور کلی به نظر اینجانب شرکت های بیمه می بایست در انتخاب، آموزش و تعیین وضایف با توجه به مهارت و علایق هرکدام از کارشناسان خویش دقت نظر کافی را داشته و کارشناسان نیز به همان اندازه در این زمینه و تمامی زمینه ها با دقت عمل نمایند چراکه شرکت های بیمه نیازمند کارشناس هستند نه اپراتور ثبت، تشکیل، بازدید، اعلام مبلغ خسارت و صدور حواله برای زیاندیدگان .

در مواردی که حادثه دارای مقصر شناخته شده باشد خسارت می بایست توسط مقصر حادثه جبران گردد در غیر این صورت مطابق با ماده 14 شرایط عمومی بیمه نامه های بدنه ( انتقال حقوق بیمه گذار به بیمه گر ) ابتدا بیمه گذار می بایست کلیه حقوق خود را به بیمه گر بیمه بدنه منتقل نموده که در این موارد بیمه گر نسبت به جبران خسارت بیمه گذار اقدام و سپس به قائم مقامی زیاندیده جهت بازیافت خسارت به مقصر حادثه رجوع می نماید.

نکته مهمی که در سوال جناب آقای توژان وجود دارد بخشش و گذشت از مقصر حادثه توسط بیمه گذار در زمان وقوع خسارت می باشد ( به طور مثال پس از وقوع حادثه زیاندیده بنا به هر دلیلی از دریافت خسارت توسط مقصر حادثه خودداری و گذشت و بعد می خواهد از بیمه نامه بدنه خودش استفاده نماید.)

در این مورد با توجه به وجود مقصر شناخته شده، گذشت از ایشان و عدم دریافت خسارت نبا به هردلیل با توجه به عدم رعایت ماده 14 شرایط عمومی بیمه نامه های بدنه و بخشش حقی که متعلق به شرکت بیمه بوده است خسارت خارج از شمول تعهد بیمه گر و غیر قابل پرداخت می باشد.

در مورد مرور زمان و عدم دریافت خسارت نیز موارد مذکور صدق نموده و نکته ای که وجود دارد این است که هرچقدر هزینه تعمیرات و لوازم گرانتر شود از طرفی ارزش خودرو مورد بیمه نیز افزایش می یابد در نتیجه اعمال ماده 10 میتواند بسیار کارآمد و از سوء استفاده های احتمالی جلوگیری نماید.