معادل فارسی برای واژه Barratry

[سینا مهرپژوه]

با درود و عرض ادب

با توجه به خرده مطالعات و پیگیری بنده و کاربرد لغات جایگزین در سایر کشورها ، بنظر واژگان رشوه خواری حقوقی و یا خیانت در امانت میتواند بعنوان لغات جایگزین مدنظر قرار گیرند.

در برخی از تعاریف بعنوان خیانت در امانت کارکنان به کارفرمایان در جهت کسب منافع نامشروع همراه با سوءنیت به کارفرما بیان گردیده است.

[فرهاد عظیمی]

ممنون آقای مهرپژوه

به نظر من اولین پیشنهادتون یعنی «رشوه خواری حقوقی» برای این منظور ما مناسب نباشه. همونطور که در طرح سوال عرض کردم این واژه در لغت نامه وبستر سه تا معنی داره و این پیشنهاد شما مربوط به اولین معنی هست که ارتباطی به بیمه نداره.

اما دومین پیشنهادتون یعنی خیانت در امانت غیر مرتبط نیست ولی جای بحث داره. حالا منتظر بمونیم ببینیم بقیه دوستان چه نظری دارند.

به هر حال ممنون از اینکه اطلاعاتت رو با ما به اشتراک می زاری.

[فاطمه ایزدی]

Barratry خیانت (ناخدا و یا خدمه کشتی) – باراتری : خسارت وارد به کالا که ناشی از اقدام عمدی ناخدا یا خدمه کشتی باشد.( خطائی که مربوط به وظائف در امور دریانوردی و کشتیرانی باشد)

[محمدسعید الفتی]

جناب آقای عظیمی سلام. استاد گرامی جناب آقای دکتر جباری چندین سال پیش واژه نامه تشریحی بیمه را به سفارش پژوهشکده تالیف کرده اند که نسخه چاپی آن هم هفته پیش چاپ شد و من هم افتخار شاگردی و همراهی ایشان را داشتم. اين واژه نامه را به صورت یک درسنامه هم قابل استفاده است . در مورد معادل فارسی واژه barratry که بنظرم سرکار خانم ایزدی (به غیر از بخشی که دراخل پرانتز آورده اند) از همان منبع نقل کرده اند و سپاسگزار ایشانم.

خیانت (ناخدا و یا خدمه کشتی) نزدیکترین معادل فارسی این واژه به ويژه در کار کشتیرانی است. استحضار دارید که واژگان در جایی که به کار برده می شوند گاه معانی مختلفی پیدا می کنند و معادل سازی آن هم بحث دیگری است. اما نکته جالبی که از فواید فضای مجازی است و می خواهم بیافزایم ترسیم نمودار استفاده از یک واژه در طول دوران است که آن را برای barratry ملاحظه می فرمایید.

[فرهاد عظیمی]

ممنونم آقای الفتی عزیز.

به نظرم استاد هدفشون رسوندن مفهوم بوده و واژه ای رو با نزدیکترین مفهوم انتخاب کردن. تا اینجای کار هم خیلی خوب پیش رفته چون هر کس با شنیدن یا دیدن واژه خیانت حداقلش اینه که پنجاه درصد به موضوع نزدیک میشه. تصور کنید کسی برای اولین بار کلمه باراتری رو می شنوه، هیچ پیش زمینه ای نداره ولی وقتی به جاش کلمه خیانت نوشته بشه حداقل می فهمه توو چه فضایی باید فکر کنه. امـــــــا هدف بنده از ایجاد این گفتمان تولید واژه ای برای استفاده به جای باراتری هست. که دقیقا معادل همون واژه باشه. امیدوارم با کمک هم بتونیم این گفتمان رو به یک نتیجه خوب برسونیم.

[سهیلا شرفی]

با سلام و احترام

بعضی واژگان برگردان فارسی مناسبی ندارند و به همین دلیل در بیمه های دریایی به همان شکل به کار می روند. باراتری در متون بیمه با همین شکل به کار می رود. باراتری willful misconduct act می باشد یعنی عملی خرابکارانه که ناشی از نارضایتی خدمه و ناخدا و یا خدمه می باشد. معنی خیانت معنی بسیار بسیار دور می باشد و اگر کلمه باراتری نوشته نشود ذهن را به خطا می اندازد. زیرا خیانت مفاهیم و مصداقهای فراوانی دارد که می تواند حتی معنی متن مورد ترجمه را نیز تغییر دهد

باراتری به معنی «همدستی خدمه و ناخدا و صدمه رساندن از روی نارضایتی به شکل خرابکاری است». باراتری عملی اعتراضی ناشی از نارضایتی است.

شاید گاهی اوقات بهتر باشد به جای اینکه برای همه کلمات به دنبال معنی و برگردان فارسی باشیم کلمات را با همان شکلی که بکار می روند بکار ببریم. تعصب روی برگردان همه کلمه معانی را تخریب می نماید و پس از چند سال کلمه مورد نظر در معنی دیگری بکار می رود.

بکار بردن کلمات به همان شکل سبب می شود تا در متون و ترجمه، اصل امانتداری مفهومی را هم رعایت کرده باشیم. مثلا به جای کراوات کلمه دراز آویز ! نه زیباست و نه مفهوم را به درستی می رساند.

زبان فارسی زبان شیرین و پر از کلمات و تمثیل است ولی قطعا وجود بسیاری از کلمات ترکی ، عربی ، و انگلیسی در آن نشانگر این مطلب است که معادل های مناسبی برای همه کلمات وجود نداشته و به همین دلیل به همین شکل به زبان فارسی وارد شده و بکار می روند؛ نظیر نوستالژی ، کیک و مرسی.

پیشنهاد می کنم در مواردی که نیاز است معادل یک کلمه را به کار ببریم، اگر معادل فارسی کامل و مناسبی ندارد، همان کلمه را بکار برده و برای انتقال مفهوم ، تفسیر آن را بصورت پاورقی توضیح دهیم.

[فرهاد عظیمی]

سرکار خانم شرفی ممنون از بابت وقتی که گذاشتین و مشارکتی که داشتین.

منم چندان تعصبی به انتخاب واژگان فارسی ندارم، هر چند اگر بتونم، تمایل دارم.

اما می دونین مشکل چیه؟ با یک مثال مطلبم رو می گم. ماده 381 قانون تجارت در خصوص مسئولیت متصدی حمل و نقل می گه: «اگر عدل‌بندی عیب ظاهر داشته و متصدی حمل و نقل مال را بدون قید عدم مسئولیت قبول کرده باشد مسئول آواری خواهد بود».

این ماده رو چه کسانی می خونن و استفاده می کنن؟ حداقل:

1- دانشجویان حقوق

2- دانشجویان بیمه

3- ارزیابان خسارت

4- کارشناسان بیمه

5- کارکنان درگیر در حوزه حمل و نقل

و ….

خب، هر کس برای اولین بار با این ماده رو برو میشه براش جای سواله که این «آواری» یعنی چی. قبلا که خیلی سخت می تونست به جواب برسه شاید هم نمی رسید. الانم که اینترنت و ارتباطات هست سریع سرچ می زنه. خب بیایید ببینیم به چه نتایجی می رسیم:

1- آواری همان بحری است یعنی دریایی

2-آواری یعنی . (حامص ) آوارگی . || (اِ) خاکها و سنگهای توده از خرد شدن و فروریختن کوه

3- آواری یعنی خسارت فیزیکی

4- ریشه در فرانسه دارد و …

چی شد؟!؟!

اولا چرا کلمه ای استفاده کنیم که نامانوس باشه و نیاز به این همه زمان برای پیدا کردن معنا ومفهومش داشته باشیم و

ثانیاً بالاخره کدام یک از 4 گزینه بالا صحیح است. دقت بفرمایین اولی می گه خسارت دریایی (بحری) ، دومی به خاک و کوه اشاره می کنه که ربطی به دریا نداره، سومی کلا جغرافیا و می زاره کنار و از خسارت فیزیکی صحبت می کنه که خودش یه مقوله کاملا متفاوتیه و در ضمن می تونه ناشی از هر دو اونها یعنی کوه و دریا باشه

من اعتقاد دارم زبان ابزاریه برای برقراری ارتباط نه برای دشوار نمودن ارتباطات. به همین خاطر ضمن موافقت با شما در خصوص کلماتی مثل تلویزیون و رادیو و کراوات و … پیشنهاد می کنم تا جایی که امکان پذیره از واژگانی استفاده کنیم که برای خواننده زحمت ایجاد نکنه.

حتی اگر ما یک کلمه جدید فارسی بسازیم که تا امروز به کاربرده نشده، باز هم بهتر از کلمه باراتری هست چون اولا خواننده با کمترین فشار ذهنی به معنا نزدیک میشه و ثانیاً در کوتاه مدت قبولش می کنه و ملکه ذهنش میشه.

نمونه اش کلمه یارانه هست. که به جای سوبسید گذاشته شد. اولا معناش می رسوند که برای یاری هست ثانیا با دو بار دریافت یارانه 🙃 پیرو جوان فهمیدن این کلمه یعنی چی. در حالی که تا قبل از اولین واریز کسی اصلن این کلمه رو نشنیده بود چون وجود نداشت.

[محمدسعید الفتی]

جناب آقای عظیمی. درود بر شما

1- زبان همیشه در حال دگرگونی است و به مرور اتفاق می افتد. بعضی واژگان به سرعت رایج می شود؛ مثال آن واژه «بارگذاری» در مقابل upload است. در یاداشت قبلی نموداری را بارگذاری کردم و انگار درست انجام نداده ام که دیده نشده است که به پیوست این یادداشت بارگذاری می کنم.

این نمودار فراوانیِ کاربرد یک واژه را نشان می دهد که در مورد barratry است. برخی از واژگان در طول زمان منسوخ و از بین می روند و واژگان نویی پدید می آیند یا مفهوم یک واژه دگرگون می شود. مثال این دگرگونی را در واژه actuary می توان دید که در ابتدا در قرن شانزدهم میلادی دفتردار، دبیر و منشی دادگاه را actuary می نامیدند و از میانه قرن نوزدهم به عنوان کسی که علمِ محاسبات فن بیمه گری را می داند رایج شد و در فارسی هم آیین نامه بیمه مرکزی محاسب فنی را در مقابل آن تعیین کرده است.

2- استاد دکتر حسابی واژه نامه ای انگلیسی به فارسی دارند و در مقابل واژگان انگلیسی واژگانی فارسی برگزیده اند که بسیاری از آنها نامأنوس به نظر می رسد و البته می فرمایند که براساس منطق ریاضی، زبان فارسی توانایی برگزیدن معادل های فارسی سره را دارد. نمونه دیگر استاد کزازی است که به نهایت کوشش می کنند در نوشته ها و گفتار هایشان از واژگان پارسی استفاده کنند وهنری قابل ستایش دارند.

3- اینکه بگوییم barratry نوعی اعتراض از روی نارضایتی است ، تا حدودی تطهیر رفتارِ ارتکاب به این جرم است، در حالیکه ، این واژه بار منفی دارد و ارتکاب به آن مذموم است.

4- استحضار دارید که در حقوق خیانت را در مقابل امانت به کار می برند و آن را از فرومایگی اخلاقی بر می شمرند. مالک یک کشتی فرمانده و کارکنانی را استخدام و با اعتماد متعارفی بار متعلق به اشخاص مختلف را به آنها می سپارد که به مقصد برسانند. حال اگر فرمانده و کارکنان کشتی دسته جمعی آگاهانه تبانی کنند و حقوق قانونی مالک و یا ذی نفعان کشتی و باری را که به امانت برای حمل به آنها سپرده اند، به ترتیبی، ضایع کنند، مرتکب جرم شده اند. چون به ناحق در نهان و یا اشکار نیت دخل و تصرف در بار را داشته اند و این خیانت در امانت محسوب می شود.

5- جالب است که واژه barratry در اصل مصداق« از آب گل آلود ماهی گرفتن است». یعنی مرتکبین به این جرم به گونه ای به اصطلاح برای « رد گم کردن» اوضاع و احوال را تغییر می دهند که انگار مقصر اتفاقی که افتاده است نبوده اند. ارتکاب این جرم مستلزم تبانی فرمانده و کارکنان کشتی به صورت جمعی است.

محمدسعید الفتی

barratry.pdf 87 کیلوبایت پی دی اف - کلیک کنید برای مشاهده

• کپی لینک دریافت

[فرهاد عظیمی]

ممنون جناب آقای الفتی

با این توضیح به نظر می رسه نظر جنابعالی و سرکار خانم شرفی علیرغم تفاوت نتایج هر دو متفق القولید که باراتری صرفا رفتارهای عمد رو در بر می گیره چون به نظر نمیاد خیانت رو بشه به اعمال غیر عمد تسری داد. ولی من فکر می کنم یه جا خوندم باراتری می تونه ناشی از غیر عمد هم باشه. ایا اینطوره؟ الان حضور ذهنم ندارم کجا خوندم چون قضیه برای چند سال پیشه ولی انچه مطمئنم اینه که منبع معتبری بود.

[ف. حسین نژاد (روابط عمومی شاب)]

این مطلب توسط سرکار خانم شرفی @sharafi برای ما ارسال شده و به علت عدم امکان ارسال مطلب از سوی ایشان، توسط روابط عمومی منتشر می شود.

با سلام‌ و احترام

حضرات محترم من تلاش برای اثبات و یا قانع نمودن عزیزان ندارم. تعصبی هم برای اینکه حضرات نظرات بنده را بپذیرند ندارم. معتقدم همه نمی توانند متخصص همه رشته ها و علوم در طول عمر کوتاه خود باشند اگر در بخشی کلماتی تعابیر مختلفی وجود دارد می توان از خبرگان آن صنعت برای یافتن تعبیر درست آنها استفاده نمود. زیرا همیشه همه مطالب یا مفاهیم در دیکشنری ها یافت نمی شود در ضمن چرا تعصب، ما زبان فارسی را دوست داریم ولی زبان فارسی هم کامل نیست،

آنچه خدمتتان عرض شد حاصل تعالیمی بود که اساتید بنده برای ترجمه و یادگیری به من آموختند و برخی از آنها در قید حیات نیستند. اینکه تصور کنیم همه چیز را باید بدانیم عمر بی پایان می خواهد و متاسفانه هیچ انسانی در این دنیا موفق به چنین سطحی از دانش نشده است.

پیشنهاد خاضعانه بنده یافتن معنی درست کلمه و یا تفسیر کلمه و سپس نوشتن آن به عنوان پاورقی است. به یاد دارم پس از پایان تحصیلاتم زمانی که مقاله ای را برای پژوهشکده ترجمه می کردم برای یافتن یک کلمه به دکتر فرهاد خرمی مراجعه کردم وقت گرفتم و سپس با چند استاد نظیر دکتر نبیلی که استادم در دانشکده اکو بودند مشورت کردم تا نزدیکترین و درست ترین تعبیر و معنی را برای آن کلمه پیدا کنم این کار دقیقا یک ماه وقت من را گرفت و بعد متوجه شدم بهتر است کلمه را ترجمه نکنم بلکه تفسیر و توضیح آن را به صورت پاورقی و یا توضیح درج کنم، من به همین شکل که از اساتیدم آموختم آن را بکار گرفتم و نتیجه آن را نیز دیدم که دقیقا همان برداشت مورد نظر را به خواننده القا می کند اگر راسا اقدام می کردم قطعا نتیجه مطلوبی حاصل نمی شد.

ما در بیمه های دریایی فقط با مخاطب ایرانی روبرو نیستیم که صرفا بخواهیم نگران این بخش باشیم نگرانی بزرگ‌تر این است که کلمه ای نسازیم که تعابیر مختلف داخلی و خارجی متفاوتی داشته باشد. با نگاهی وسیع تر از ایجاد آسیب به دلیل نداشتن دانش تخصصی بر موضوعی خاص در ترجمه ها بپرهیزیم،

البته آنچه گفته شد صرفا بر اساس اهمیت انتقال مفاهیم و امانت داری مفهومی است که یکی از وظایف اصلی مترجمان است من شخصا برای هر ترجمه فقط از دیکشنری انگلیسی به فارسی و استفاده نمی کنم گاهی چندین مقاله لاتین می خوانم از دیکشنری انگلیسی به انگلیسی استفاده می کنم با متخصیصن آن موضوع در داخل و خارج صحبت می کنم تا تمامی معانی و مفاهیم دور و نزدیک یک کلمه را بیابم بهر حال حضرات قطعا روش‌هایی بهتری از بنده می شناسند .

در یک کلام قصد من این بود که بگویم همه چیز را با نگاه اینکه حتما باید ترجمه شود، نبینیم، گاهی بهتر است کلمه را به همان شکل بکار ببریم چون صنعت بیمه، صنعت دریایی، داخل و خارج کنوانسیونهای دریایی، قوانین، همه بایستی یک مفهوم را برداشت و منتقل نمایند و برداشت‌های متفاوتی منتقل نشود.

در ضمن در انتها می خواهم عرض کنم بنده با بیش از ۲۶ سال فعالیت در صنعت بیمه که ۲۲ سال پیوسته در رشته های باربری کشتی و هواپیما خدمت صادقانه داشتم، (به دنبال نام به این جمع نپیوستم عرض کردم عمر کوتاه است و من رقیب کسی نیستم) صادقانه اطلاعاتم را در اختیار شما عزیزان قراردادم امیدوارم برایتان مفید باشد – ارادتمند سهیلا شرفی

[حمید علیجانی]

با سلام،

مستند به واژه های مصوب فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در مجلس شورای اسلامی به تاریخ 1390/05/22 معادل فارسی واژه Barratry، “جرم خدمه” و به شرح ذیل تعریف شده است:

عملی که خدمه و فرمانده کشتی بدون اجازه یا اطلاع صاحب یا صاحبان کشتی انجام می‌دهند و موجب آسیب رسیدن به کشتی یا بار آن می‌شود

لینک مصوبه:

https://rc.majlis.ir/fa/law/show/796638