تصفیه خسارت یا تسویه خسارت

[مصطفی ملکی]

سلام

به نظر من کلمه تسویه واژه مناسبتری برای جبران خسارت است . وقتی به زیاندیده خسارتی وارد میشود و او برای جبران آن مبلغی دریافت میکند و در واقع قرار است به وضعیت قبل از خسارت برگردد یا با آن برابر شود. در قانون بیمه هم اشاره شده به برگشتن به حالت پیش از حادثه که نوعی ایجاد تساوی است بنابر این کاربرد تسویه حساب ایرادی ندارد.ضمن اینکه مبلغ خسارت به نوعی بدهی شرکت بیمه به زیاندیده یا بیمه گذار هم محسوب شده و از این زاویه هم به کاربردن لغت مذکور پسندیده است .

[محمدسعید الفتی]

سلام. در به کار بردن واژه تصفیه با نوشتار جناب آقای سلطانی موافقم.

[حمید علیجانی]

با سلام،

مستند به دانش نامه بیمه به نقل از فرهنگ بیمه و بازرگانی آقای دکتر محمود صالحی و ترمینولوژی حقوق دکتر لنگرودی واژه تصفیه خسارت صحیح است.

[فرهاد عظیمی]

به نظر من علت این ابهام و کاربرد این دو کلمه به جای هم این است که این دو کلمه هم در معنا (تا حدودی)، هم در مفهوم و حتی در تلفظ شبیه هم هستند.

من با نظر آقای ملکی و استاد سعید نفیسی موافقم (ما سه تا رو کجا می برین😅) یعنی در بیمه کاربرد تسویه درست است. اما دلایلم:

تصفیه برای وقتی به کار می رود که می خواهیم حساب کتاب بکنیم و ببینیم چندچندیم. «بدهکار»یم یا «بستانکار» یا «یر به یر» ولی تسویه برای زمانی به کار می رود که پس از «تصفیه حساب» مشخص شود که یا بدهکاریم و یا بستانکار. در این حالت «تسویه» می کنیم تا یر به یر شویم.

اگر به ترمینولوژی حقوق دکتر لنگرودی هم مراجعه کنیم در مقابل واژه تصفیه نوشته: «تفریغ حساب و تعیین بدهی و مطالبات که در نتیجه آن رقم قطعی مبلغ اعلام گردد.»

در زبان روزمره هم تا حدودی این موضوع رعایت می شود. مثلا کارفرما به کارگرش می گوید برو تصفیه حسابت را بگیر. کارگر وقتی به کارگزینی مراجعه می کند ابتدا به حسابش رسیدگی می شود که با توجه به وجود پرداخت هایی مانند وام و مساعده و … احتمال دارد کارگر از کارفرما طلبکار یا به وی بدهکار و یا یربه یر باشد. اگر طلبکار بود با وی تسویه می شود.

عباراتی چون اداره تصفیه، مدیر تصفیه و … نیز همین معنا و مفهوم را دارد. مثلا مدیر تصفیه به حساب و کتاب رسیدگی می کند تا مشخص کند که ورشکسته با دیگران چندچند است.

اما در خصوص تسویه؛ فرهنگ فارسی معین نوشته «برابر کردن، مساوی ساختن، یکسان کردن»

این هم می تواند بدین معنا باشد که مثلا قبلا تصفیه حساب شده و طلب و بدهی مشخص شده وحالا می خواهند این بدهی را از بین ببرند و دو طرف را یکسان کنند.

حال برگردیم به عنوان گفتمان یعنی«تصفیه خسارت یا تسویه خسارت»؟ به نظر من با توجه به اینکه رسیدگی به حساب و کتاب و … در خصوص خسارت قبلا انجام شده ومبلغ خسارت مشخص گردید و حالا فقط بحث پرداخت بدهی بیمه گر به زیاندیده مطرح است عبارت تسویه خسارت درست است.

• این پاسخ 2 سال، 7 ماه پیش توسط  فرهاد عظیمی ویرایش شد.