[امیرحسین خداپناهی]

به نظر خسارت در تعهد شرکت بیمه مطابق بند پ ماده ۱ و سپس قابل ریکاوری مطابق با ماده ۱۵ قانون شخص ثالث میباشد.

[فرهاد عظیمی]

در تکمیل پاسخ آقای امیر حسین خدا پناهی

بند پ ماده 1 قانون بیمه اجباری حادثه مشمول قانون رو این طوری تعریف می کنه :

پ ـ حوادث: هرگونه سانحه‌ ناشی از وسایل نقلیه موضوع بند (ث) این ‌ماده و محمولات آنها از قبیل تصادم، تصادف، سقوط، واژگونی، آتش‌سوزی و یا انفجار یا هر نوع سانحه ناشی از وسایل نقلیه بر اثر حوادث غیرمترقبه.

یعنی این قانون یه جورایی میگه هر حادثه ای که پای وسیله نقلیه وسط باشه حادثه مشمول بیمه هست. پس چون منشاء متصاعد شدن گاز خودرو بوده پس حادثه مشمول این قانون. یعنی تا اینجا خسارت قابل پرداخته.

اما ماده 15 قانون بیمه اجباری می گه:

ماده15ـ در موارد زیر بیمه‌گر مکلف است بدون هیچ شرط و اخذ تضمین، خسارت زیان‌دیده را پرداخت کند و پس از آن می‌تواند به قائم‌مقامی زیان‌دیده از طریق مراجع قانونی برای بازیافت تمام یا بخشی از وجوه پرداخت‌شده به شخصی که موجب خسارت شده است مراجعه کند:
الف ـ اثبات عمد مسبب در ایجاد حادثه نزد مراجع قضائی
ب ـ رانندگی در حالت مستی یا استعمال مواد مخدر یا روانگردان مؤثر در وقوع حادثه که به تأیید نیروی انتظامی یا پزشکی قانونی یا دادگاه رسیده باشد.
پ ـ در صورتی‌که راننده مسبب، فاقد گواهینامه رانندگی باشد یا گواهینامه او متناسب با نوع وسیله نقلیه نباشد.
ت ـ در صورتی‌که راننده مسبب، وسیله نقلیه را سرقت کرده یا از مسروقه بودن آن، آگاه باشد.

اگر کمی به استثناء بند پ ماده 15 نگاه کنیم به نظر می رسه این بند مربوط به مواردی باشه که حادثه در حین رانندگی اتفاق بیفته. به صورت مسئله که دقت کنیم می بینیم خودرو در حال پارک بوده نه در حال حرکت. ان کسی که ما بهش می گیم راننده می تونه بگه من راننده نبودم فقط پشت فرمون نشسته بودم و راننده رفته بود مثلاً چیزی بخره و برگرده. ادعایی که حداقل برای اکثر ما ها قابل قبوله. به نظر شما باز هم چنین موردی روباید مشمول استثناء دونست؟

[امیرحسین خداپناهی]

ضمن عرض تشکر از جناب آقای عظیمی و جناب آقای ملکی خوشبختانه در بحث پرداخت خسارت و اینکه خسارت در تعهد شرکت بیمه وفق بند پ ماده 1 قانون بیمه شخص ثالث مصوب سال 1395 می باشد هم سو و هم عقیده هستیم لاکن در مورد بازیافت و یا عدم بازیافت خسارت مطابق با ماده 15 قانون مذکور به نظرم چند مورد در این سوال زیبا و یا واقعیت تلخ قابل تامل بوده و جای بحث دارد

همانگونه که در متن سوال جناب آقای آرام فر آمده

یک خودرو در کنار خیابان به صورت پارک روشن بوده راننده (مالک خودرو) و
فرزندش در این خودرو خواب بودن که به دلیل گاز متساعد شده از خودرو داخل
کابین ، فرزند راننده فوت نموده . نظریه کارشناس رسمی دادگستری مقصر حادثه
رو مالک خودرو به دلیل استفاده از خودرو دارای عیب فنی معرفی نموده . از
طرفی خود راننده فاقد گواهینامه هست . به نظر شما دیه متوفی چگونه باید
پرداخت بشه

اول اینکه راننده و مالک خودرو یک شخص بوده پس مسئول وقوع حادثه بر عهده یک شخص است و شخص ثالثی به عنوان مالک در اینجا وجود ندارد همچنین ایشان فاقد گواهینامه مجاز رانندگی می باشند پس نمی تواند ادعایی مبنی بر عدم استفاده از وسیله نقلیه نمایند.

دوم اینکه طبق نظریه کارشناس رسمی دادگستری مقصر وقوع حادثه مالک خودرو (پدر متوفی – شخص فاقد گواهینامه)به دلیل استفاده از خودرو دارای عیب و نقص فنی شناخته شده است پس در اینجا مالک(همان راننده) مقصر وقوع حادثه است نه خودرو

طبق ماده 26 قانون راهنمایی و رانندگی نیز هرکس بخواهد با هر نوع وسیله نقلیه موتوری زمینی رانندگی نماید باید گواهی‌نامه متناسب‌رانندگی با آن وسیله نقلیه را دارا باشد که در اینجا مالک و راننده فاقد گواهی نامه می باشد.

حال با توجه به در نظر گرفتن همه این موارد و اینکه راننده و یا شخص استفاده کننده از وسیله نقلیه که مسبب حادثه و از طرفی فاقد گواهی نامه مجاز رانندگی است را از شمول بند پ ماده 15 قانون بیمه شخص ثالث مصوب سال 1395 دانست؟

[فرهاد عظیمی]

درسته. نگاه خيلي خوبي به قضيه داشتين ولي بياييد از اين زوايه هم به قضيه نگاه کنيم:

1. الزام داشتن گواهي نامه براي اين است که فرد بتواند خودرو را در زمان رانندگي کنترل کند در حالي که در اين مثال حادثه به دليل رانندگي نبوده است. پس اين استثنا از نوع استثنائات غير موثر است. براي شناخت استثنائات موثر و غير موثر مي توانيد به دوره آموزشي اینجانب در انجمن حرفه اي صنعت بيمه تحت عنوان خسارت در بيمه هاي مسئوليت مراجعه کنيد.

2. داشتن گواهی نامه دلیل بر این نیست که کسی تشخیص دهد آیا خودرو دارای نقص فنی است یا نه. مثلا خیلی از ما گواهی داریم ولی آیا قادر به تشخیص این هستیم که خودروی ما دارای نقص فنی است؟ پس باز هم به این می رسیم که این استثنا در این حادثه غیر موثر است.

(توضیح مختصر در خصوص استثنا غیر موثر: شما در فرم پیشنهاد در پاسخ به سوال بیمه گر مبنی بر اینکه آیا خودرو را در پارکینگ شخص نگه می دارید یا در خیابان نوشته اید در پارکینگ شخصی. خودرو شما در اتوبان تصادف می کند و بیمه گر در زمان رسیدگی به خسارت متوجه می شود که شما شبها خودرو خود را در خیابان پارک می کرده اید . چون پارک در خیابان یا پارکینگ شخصی تاثیری در این حادثه شما نداشته بیمه گر نمی تواند به این استثنا استناد کند. اگر چه این مثال خیلی روشن است ولی با همان منطق می توان در خصوص گواهینامه رانندگی هم چنین برداشت کرد)

3. حال که این استثنا غیر موثر در حادثه بوده پس نمی توان به آن استناد کرد. با فرض قبول این استدلال حالا ببینیم با توجه به اینکه کارشناس رسمی دادگستری راننده (مالک) را به دلیل … مقصر در حادثه دانسته قابل بازیافت از وی می باشد یا نه.

[امیرحسین خداپناهی]

ممنونم جناب اقای عظیمی بابت توضیحات خوبتون فقط اگر ممکن است راجب استثنائات موثر و غیر موثر بیشتر توضیح بدین و یا لینک مورد نظر که بهش اشاره فرمودین را ارسال نمایید چون دو مورد ذهن بنده را در این مورد به خودش درگیر کرده

اول اینکه طبق ماده ۱۵ فقط و فقط به داشتن گواهینامه و متناسب بودن با وسیله نقلیه اشاره شده و اصلا در مورد اینکه استثناعی وجود داره یا خیر اشاره ای نشده

و مورد دوم اینکه به نظر بنده البته ممکن است اشتباه باشد ولی هر شخصی که پشت خودرو قرار است بنشیند حتی رانندگی هم نکند فقط خودرو را روشن نمایید راننده قلمداد می گردد و الزاما بایستی گواهی نامه داشته باشد حال چه خودرو را به حرکت دراوزد و چه نه

مثلا به یاد دارم سال گذشته کودکی حدودا ۹ ساله داخل پارکینگ منزل پشت فرمان خودرو پدرش نشسته بود و بازی می کرد

پدر فرد مذکور که مالک خودرو بود اخرین بار خودرو را در حالت دنده خاموش کرده بود

پدر بزرگ کودک هنگام عبور از داخل حیاط منزل ( جلوی خودرو) بین خودرو و دیوار بوده که کودک خودرو را استارت زد و در اثر پرتاب خودرو به جلو پدر بزرگ ایشان بین دیوار و خودرو ماند و به شدت دچار اسیب و شکستگی های متعدد گردید.

نکته ای که در این سوال وجود دارد مالک خودرو مقصر شناخته شده و ایشان همان راننده است.

[فرهاد عظیمی]

سپاس از این همه دقت و تذکر به جای شما. اما پاسخ موارد مطرح شده:

1- دوره در آینده نزدیک در همین سایت بارگذاری خواهد شد و به محض بارگذاری اطلاع رسانی خواهم کرد.

2-اشتباهی در پاسخ من بود و آن اینکه من در زمان پاسخ دادن استثنای نداشتن گواهینامه که در بیمه نامه بدنه هست را با بیمه نامه ثالث اشتباه کردم ولی با این حال استدلال همان است. زیرا کافی است در پاسخ بالا هرجا از کلمه استثنا استفاده شده به حق بازیافت (یعنی اینکه بیمه گر می تونه بازیافت کنه) تعبیر کنیم. عینا بند آخر رو با این تغییر تکرار می کنم ببینید

«اگر کمی به حق بازیافت بند پ ماده 15 نگاه کنیم به نظر می رسه این بند مربوط به مواردی باشه که حادثه در حین رانندگی اتفاق بیفته. به صورت مسئله که دقت کنیم می بینیم خودرو در حال پارک بوده نه در حال حرکت. ان کسی که ما بهش می گیم راننده می تونه بگه من راننده نبودم فقط پشت فرمون نشسته بودم و راننده رفته بود مثلاً چیزی بخره و برگرده. ادعایی که حداقل برای اکثر ما ها قابل قبوله. به نظر شما باز هم چنین موردی روباید مشمول حق بازیافت دونست؟»

و همین باعث شد که در ادامه تمام تلاشم برای توضیح دادن استثناء باشد. پس اگر بخواهیم ادامه بحث رو داشته باشیم باید گفت :

1-این قانون یه جورایی میگه هر حادثه ای که پای وسیله نقلیه وسط باشه حادثه مشمول بیمه هست. پس چون منشاء متصاعد شدن گاز خودرو بوده پس حادثه مشمول این قانون. یعنی تا اینجا خسارت قابل پرداخته.

2- حق بازیافت ناشی از بند پ ماده 15 مربوط به مواردیه که نداشتن گواهی نامه موثر در حادثه باشه نه در چنین حالتی.

اما در خصوص نکته آخر که گفتین «کارشناس رسمی دادگستری مالک (راننده) رو مقصر دونسته» ایا صرف مقصر دانستن راننده به این معنی است که خسارت از وی قابل بازیافت است؟ تقریبا در همه موارد راننده مقصر شناخته می شود. یکبار به خاطر عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه. یکبار به خاطر تخطی از سرعت مجاز. یکبار به خاطر استفاده از خودروی دارای نقص فنی و … پس صرف مقصر شناخته شدن راننده دلیل اثبات این مدعا نیست. نظر شما چیست؟

[امیرحسین خداپناهی]

با سلام واحترام

خواهش می کنم این نظر لطف و بزرگواری حضرتعالی

البته جسارت بنده را به بزرگواری خود ببخشید قطعا شما استاد و بنده شاگرد شما هستم لاکن صرفا این نظر شخصی بنده می باشد.

در مورد نظر و ابعاد دیدگاه شما کاملا موفق هستم فقط موضوعی هست که به نظرم غیر قابل انکار می باشد آن هم اینکه راننده بخواهد خود را شخصی مثلا ثالث قلمداد کرده یا به قول حضرتعالی انکار نمایید که راننده بوده .

یعنی آیا به همین سادگی شخصی می تواند پشت فرمان خودرویی بنشید و حتی خودرو را روشن هم نماید و در اخر هم به راحتی بگوید من راننده نبودم و قصد رانندگی هم نداشتم؟

اگر در این حادثه خود راننده آسیب میدید و حتی فوت می گرد چه می شد؟

با توجه به اینکه علت وقوع حادثه نقص فنی خودرو بوده است و با توجه به بیانات حضرتعالی نظرم را به شرح ذیل کامل و اصلاح می نمایم

همانگونه که مستحضر می باشید در بحث حوادثی که در اثر نقص فنی خودرو حادث می گردند

بر اساس تعریف آئين‌نامه راهنمایی و رانندگی، به هر نوع نقص یا تغییر در وضعیت ظاهری و فنی وسیله نقلیه که موجب کاهش ضریب ایمنی در رانندگی و یا افزایش بیش از حد مجاز گازها يا آلاینده‌های هوا و یا آلودگی صوتی (آلودگی بیش از حد مجاز صدا) گردد، نقص فنی گفته می‌شود.

<div>نقص فنی خودرو به دو حالت تقسیم می‌شود :</div><div>

1- نقص فنی حادث

2- نقص فنی مستمر

نقص فنی حادث:

</div>

نقصی است که در هنگام رانندگی، به صورت آنی در وسیله نقلیه به وجود می‌آید و موجب تصادف می‌شود. و نمی­‌توان انتظار داشت راننده از آن اطلاع داشته باشد. مانند ترکیدن لاستیک هنگام رد شدن خودرو از روی یک شی تیز در حین رانندگی در شب که موجب بروز و حادثه می­‌شود.

نقص فنی مستمر:

نقصی است که به مرور زمان در خودرو ایجاد می‌شود و عموماً راننده و دارنده وسیله نقلیه نیز از وجود آن مطلع است؛ اما به دلیل بی‌توجهی یا سهل­‌انگاری اقدامی برای رفع مشکل نمی­‌کند، و آگاهانه یا غیر آگاهانه به رانندگی با وسیله دارای نقص ادامه می­‌دهد. در صورت بروز حادثه در این موارد، شخص راننده مسئول حوادث اتفاق افتاده می‌باشد. مانند راننده‌ای که از فرسوده بودن لاستیک خودروی خود مطلع است ولی آنها را تعویض نکرده است.

با توجه به اینکه علت وقوع نقص فنی می باشد و این مورد ارتباطی با رانندگی بدون گواهینامه ندارد خسارت مشمول بند پ ماده 15 قانون شخص ثالث نمی باشد.

خواهشمندم در این موارد اظهار نظر فرمایید.

[فرهاد عظیمی]

سلام

۱- قدیما افراد باسواد دور هم جمع می شدن و بحث می کردن و از برخورد اندیشه های مختلف که اصطلاحا بهش می گفتن تضارب عقاید، خروجی های خوبی استخراج می شد. شاب هم تلاش داره چنین فضایی رو ایجاد کنه تا اندیشه های مختلف بیمه ای همدیگر رو به چالش بکشن تا موجب افزایش سطح دانش صنعت بیمه بشه به همین خاطر خواهش می کنم در بحث های کارشناسی بدون توجه به پست و مقام و تجربه افراد و بدون لکنت نظر کارشناسی خودتونو اعلام کنید. ضمنا اینطور نیست که هر کس پست بالاتری داره پس معلوماتش کامل و بدون نقصه. همه چیز را همگان دانند. پس لطفا در بحث کارشناسی راحت و آزاد باشیم.

۲- انصافا مطالب خیلی خوبی ارائه کردین، من باید در این خصوص بیشتر بررسی کنم فعلا وامیستم تا بقیه هم نظر بدن

خیلی خوشحالم که چنین کارشناسانی در صنعت بیمه هستن.

[امیرحسین خداپناهی]

با سلام واحترام

این از بلند نظری و لطف حضرتعالی

بنده هم خیلی خوشحالم که در این صنعت به عنوان یک شاگرد در کنار شما فعالیت میکنم.

[مصطفی ملکی]

سلام

به نظر من قابل پرداخت است و شامل ریکاوری هم نمیشود. حادثه ناشی از وسیله نقلیه بوده و مصداق نداشتن گواهینامه هم نیست چون خودرو متوقف بوده و کسی رانندگی نمیکرده که بتوان آن را مشمول فقدان گواهینامه دانست.

[مجتبی نصریان]

باسلام واحترام

دیه متوفی پرداخت میشه و مشمول ریکاوری هم نخواهد شد.

خودرو در وضعیت پارک بوده و نداشتن گواهینامه راننده ی خودروی مذکور، منافاتی با پرداخت دیه ندارد.

منتها یک بحث وحود داره، آیا این گاز متصاعد شده در کابین خودرو بدلیل نقص فنی بوده یا عیب در کیفیت خودروی تولید شده!؟ که اگر چنین باشد، به نظرم بایستی از شرکت تولید کننده خودرو ریکاوری بشه.

[فرهاد عظیمی]

این موضوع هم مطرح شده و منتظر نظر هیات کارشناسی هستیم.

[مدیریت شاب]

ما سعی می کنیم نتیجه را نیز در اینجا منعکس کنیم اما فارغ از اینکه نتیجه چه باشد، قصد ما بحث علمی و فنی و به اصطلاح ادبا تضارب عقاید می باشد. در چنین بحث هایی دانش اعضاء به یکدیگر منتقل می شود و از دل مباحث نکات آموزشی خوبی استخراج می شود که برای ما همین کافی است. البته بین کارشناسان رسمی دادگستری هم همانند ما چند نظر متفاوت وجود دارد. بنابراین نتیجه چندان اهمیتی ندارد. مهم همین بحث هاست.

[بهزاد توژان]

با سلام

در پی رسیدگی و صدور رای توسط مراجع محترم قضایی، چنانچه پدر فرزند فوت شده به عنوان راننده و مقصر حادثه معرفی و محکوم به پرداخت دیه گردد، بیمه‌گر مطابق بند “پ” از ماده 15 قانون بیمه اجباری خسارت وارد شده به شخص‌ثالث، موظف به اجرای تعهد می‌باشد.

[بهزاد توژان]

دوستان به نظر شما آیا ماده 451 قانون مجازات اسلامی در این مورد صادق خواهد بود یا پدر فوت شده هم ارث میبره؟

[امیرحسین خداپناهی]

با سلام واحترام

در تکمیل سوال جناب آقای توژان، ماده 451 قانون مجازات اسلامی چنین اذعان می دارد:

در صورتي كه قاتل از ورثه مقتول باشد چنانچه قتل عمدي باشد از اموال و ديه
مقتول و در صورتي كه خطاي محض يا شبه‌ عمدي باشد از ديه وي ارث نمي‌برد.
در موارد فقدان وارث ديگر، مقام رهبري وارث است.

سالهای طولانی اختلاف نظر در خصوص پرداخت یا عدم پرداخت دیه قربانی حادثه
به راننده مقصر حادثه پابرجا بود، که در سال 92 قانون گذار با تصویب ماده
451 قانون مجازات اسلامی به این اختلافات خاتمه داد.

درواقع سوال اینجا بود که اگر یک شخص در حادثه
رانندگی باعث مرگ فرزند یا والدین یا بطور کلی یکی از ورثه خود بشود، آیا
می تواند از دیه پرداختی شرکت بیمه به والدین متوفی سهمی داشته باشد؟

این
پرسشی بود که شرکت های بیمه بطور روزمره با آن مواجه بودند و اغلب از
پرداخت سهم راننده مقصر از دیه متوفی امتناع می کردند. در مقابل فرد مقصر
نیز علیه شرکت بیمه در دادگاه اقامه دعوا می کرد که نظرات دادگاهها نیز در
این مورد یکسان نبود. برخی شرکت بیمه را موظف به پرداخت می دانستند و برخی
نیز دعوای مقصر حادثه را رد می کردند. این چالش ادامه داشت تا اینکه ماده
451 قانون مجازات اسلامی تصویب شد و به این اختلافات پایان داد.

لاکن با ذکر همه این موارد اکنون نیز ختلاف جدید این است که اگر سایر وراث از طبقه اول نباشند (با وجود اینکه
مقصر که از طبقه اول باقی مانده ولی بدلیل ماده 451 قانون مجازات اسلامی
نمی تواند از دیه بهره مند شود)، باز هم دیه به آنان قابل پرداخت است؟

در مجموع و در خصوص این پرونده باتوجه به ماده 451 قانون مجازات اسلامی و نظر به اینکه متوفی از وراث (قاتل) می باشد و قتل نیز از نوع غیر عمدی و بی احتیاطی یوده است به نظرم ایشان از دیه متوفی ارث نمی برند

نظر شما چیست؟

[امیرحسین خداپناهی]

با سلام واحترام

در تکمیل سوال جناب آقای توژان، ماده 451 قانون مجازات اسلامی چنین اذعان می دارد:

در صورتي كه قاتل از ورثه مقتول باشد چنانچه قتل عمدي باشد از اموال و ديه مقتول و در صورتي كه خطاي محض يا شبه‌ عمدي باشد از ديه وي ارث نمي‌برد. در موارد فقدان وارث ديگر، مقام رهبري وارث است.

سالهای طولانی اختلاف نظر در خصوص پرداخت یا عدم پرداخت دیه قربانی حادثه به راننده مقصر حادثه پابرجا بود، که در سال 92 قانون گذار با تصویب ماده 451 قانون مجازات اسلامی به این اختلافات خاتمه داد.

درواقع سوال اینجا بود که اگر یک شخص در حادثه رانندگی باعث مرگ فرزند یا والدین یا بطور کلی یکی از ورثه خود بشود، آیا می تواند از دیه پرداختی شرکت بیمه به والدین متوفی سهمی داشته باشد؟

این پرسشی بود که شرکت های بیمه بطور روزمره با آن مواجه بودند و اغلب از پرداخت سهم راننده مقصر از دیه متوفی امتناع می کردند. در مقابل فرد مقصر نیز علیه شرکت بیمه در دادگاه اقامه دعوا می کرد که نظرات دادگاهها نیز در این مورد یکسان نبود. برخی شرکت بیمه را موظف به پرداخت می دانستند و برخی نیز دعوای مقصر حادثه را رد می کردند. این چالش ادامه داشت تا اینکه ماده 451 قانون مجازات اسلامی تصویب شد و به این اختلافات پایان داد.

لاکن با ذکر همه این موارد اکنون نیز ختلاف جدید این است که اگر سایر وراث از طبقه اول نباشند (با وجود اینکه
مقصر که از طبقه اول باقی مانده ولی بدلیل ماده 451 قانون مجازات اسلامی نمی تواند از دیه بهره مند شود)، باز هم دیه به آنان قابل پرداخت است؟

در مجموع و در خصوص این پرونده باتوجه به ماده 451 قانون مجازات اسلامی و نظر به اینکه متوفی از وراث (قاتل) می باشد و قتل نیز از نوع غیر عمدی و بی احتیاطی یوده است به نظرم ایشان از دیه متوفی ارث نمی برند

نظر شما چیست؟

[بهزاد توژان]

در صورتیکه هر یک از اولیای دم قبل از صدور حکم تقاضای دریافت دیه فوت شده را داشته باشند، به نظر شما تکلیف و تعهد بیمه‌گر چگونه می‌باشد؟

[امیرحسین خداپناهی]

با سلام و احترام

به نظر در این صورت بیمه گر مکلف است برابر با ماده 36 قانون بیمه خسارت وارده به شخص ثالث مصوب سال 1395 به شرح ذیل اقدام نماید.

در حوادث منجر به فوت، در صورت مطالبه اولياي دم يا قائم‌مقام متوفي يا درخواست مسبب حادثه بدون نياز به رأي مراجع قضائي، پس از دريافت گزارش کارشناس راهنمايي و رانندگي، کميسيون جلوگيري از سوانح راه‌آهن موضوع تبصره (2) ماده (2) قانون دسترسي آزاد به شبکه حمل‌ونقل ريلي (درخصوص حوادث مربوط به قطارهاي شهري و بين‌شهري) يا پليس‌راه و درصورت لزوم گزارش ساير مقامات انتظامي و پزشکي قانوني بيمه‌گر وسيله نقليه مسبب حادثه و يا صندوق حسب مورد مي‌توانند خسارت بدني را به ورثه قانوني متوفي با رعايت ماده (31) اين قانون بپردازند.

در صورت عدم مطالبه نيز، بيمه‌گر مي‌تواند بدون نياز به رأي مرجع قضائي خسارت بدني را مطابق ماده (32) اين قانون به صندوق توديع کند.