آيين‌نامه شماره ۸۸
آيين نامه گزارشگري و افشاي اطلاعات مؤسسات بيمه
آيين‌نامه شماره ۸۸
آيين نامه گزارشگري و افشاي اطلاعات مؤسسات بيمه
شورايعالي بيمه به استناد ماده ۱۷ و در اجراي مواد ۵، ۴۳، ۵۵ ،۵۹ و ۶۳ قانون تأسيس بيمه مركزي ايران و بيمه گري، قانون تجارت، قانون انتشار و دسترسي آزاد به اطلاعات و آيين نامه اجرايي آن و مقررات مربوط درآيين نامه‌هاي مصوب شورايعالي بيمه و به منظور استقرار نظام حاكميت شركتي در صنعت بيمه، در جلسه مورخ ۱۳۹۳,۹.۲۵، «آيين نامه گزارشگري و افشاي اطلاعات مؤسسات بيمه» را مشتمل بر ۱۲ ماده به شرح ذيل تصويب نمود :
فصل اول- تعاريف و كليات
ماده ۱- كلمات و اصطلاحات زير صرف نظر از هر مفهوم ديگري كه داشته باشند، در اين آيين نامه با تعاريف زير استفاده شده اند:
۱- بيمه مركزي: بيمه مركزي جمهوري اسلامي ايران.
۲- مؤسسه بيمه: مؤسسات بيمه دولتي و غيردولتي اعم از مستقيم و اتكايي كه مجاز به انجام عمليات بيمه در ايران مي‌باشند.
۳- گزارشگري اطلاعات: گردآوري، مستندسازي، ثبت اطلاعات معتبر و تنظيم گزارشهاي مربوط توسط مؤسسه بيمه و ارسال آنها به بيمه‌مركزي.
۴- افشاي اطلاعات: انتشار عمومي اطلاعات توسط مؤسسه بيمه و يا بيمه مركزي طبق ضوابط اين آيين‌نامه.
۵- سنهاب:سامانه نظارت و هدايت الكترونيكي بيمه كه بستر تبادل الكترونيكي اطلاعات بين بيمه مركزي، مؤسسات بيمه و ساير مراجع ذيربط را فراهم ميسازد.
ماده ۲- مؤسسه بيمه موظف است اطلاعات موضوع اين آيين نامه را در چارچوب فرم‌ها و بازه‌هاي زماني كه بيمه مركزي با اخذ نظر از سنديكاي بيمه گران ايران تعيين ميكند حسب مورد از طريق سنهاب به بيمه مركزي ارسال يا در پايگاه اطلاع‌رساني خود افشاء نمايد.
فصل دوم- گزارشگري اطلاعات
ماده ۳- حوزه هاي مربوط به گزارشگري اطلاعات شامل موارد زير است:
۱- معرفي مؤسسه بيمه، برنامه كسب و كار و عملكرد آن:
۱-۱- اقامتگاه، ساير مشخصات ثبتي و اساسنامه مؤسسه بيمه.
۲-۱- تركيب سهامداران مؤسسه بيمه و مشخصات سهامداران بيش از يك درصد.
۳-۱-ساختار سازماني مؤسسه بيمه مشتمل بر نمودار تشكيلات سازماني و مشخصات، سوابق كاري، آموزشي، تحصيلي و شرح وظايف مديران مؤسسه بيمه.
۴-۱- مشخصات كاركنان و سوابق تجربي و تحصيلي آنها.
۵-۱- برنامه آتي كسب و كار مؤسسه بيمه متناسب با توانگري مالي آن.
۶-۱- عملكرد بيمه گري مستقيم مؤسسه بيمه به تفكيك هر يك از بيمه نامه هاي صادره و هر يك از خسارتهاي پرداختي در رشته هاي مختلف بيمه اي به همراه نرخ و شرايط مورد عمل در هر يك از آنها.
۷-۱- عملكرد طرح هاي بيمه اي جديد داراي مجوز از بيمه مركزي به همراه نرخ و شرايط مورد عمل در هر يك از آنها.
۸-۱- عملكرد بيمه گري اتكايي مؤسسه بيمه به تفكيك هر قرارداد به همراه نسخه اي از قراردادهاي مربوط.
۹-۱-اطلاعات شعب و مراكز پرداخت خسارت مؤسسه بيمه.
۱۰-۱- اطلاعات نمايندگان فعال، تعليق يا لغو پروانه شده مؤسسه بيمه.
۱۱-۱- اطلاعات كارگزاران و ارزيابان خسارت بيمه اي كه با مؤسسه بيمه همكاري مي‌كنند.
۱۲-۱- اطلاعات مربوط به وقوع تخلفات و تقلبات بيمه اي مرتبط با مؤسسه بيمه.
۲-راهبري شركتي در مؤسسه بيمه:
۱-۲- نحوه تعيين حدود اختيارات واحدهاي مختلف مؤسسه بيمه در بخش صدور بيمه نامه و پرداخت خسارت به همراه مستندات مربوط.
۲-۲- عناوين و شرح وظايف شوراها و كميته هاي داخلي مؤسسه بيمه از قبيل كميته انتصابات، كميته مديريت ريسك، كميته حقوق و دستمزد، كميته كنترل داخلي و كميته حسابرسي داخلي.
۳-۲-نحوه فعاليتهاي كنترل داخلي و حسابرسي داخلي، حداقل مشتمل بر تشريح چارچوب عملكرد سيستم هاي مربوط، نحوه گزارشدهي و تفكيك وظايف و حدود اختيارها در اين سيستم ها و متناسب بودن آن با ماهيت و حجم عمليات بيمه گري، ارايه گزارشهاي حاصل از آن و مستندات مربوط به خلاصه يافته‌ها و اقدامات كنترل داخلي و حسابرسي داخلي در دوره جاري و برنامه‌هاي آتي آن.
۴-۲- نحوه فعاليت هاي آكچوئري حداقل مشتمل بر اطلاعات كاركنان بخش اكچوئري و تشريح وظايف آنها و همچنين مستندات مربوط به اثربخشي گزارشها و فعاليت اكچوئري در محاسبه ذخاير فني، نرخگذاري، سياستهاي پذيرش ريسك، كفايت پوشش‌هاي اتكايي و الزامات كفايت سرمايه مؤسسه بيمه.
۵-۲- حوزه‌هاي برونسپاري شده در بخشي از عمليات بيمه كه به موجب مقررات برونسپاري آنها امكانپذير است از قبيل آموزش شبكه فروش، ارزيابي خسارت، خدمات اكچوئري و همچنين روشها و ملاك‌هاي انتخاب عرضه كنندگان خدمات برونسپاري شده و نحوه نظارت بر عملكرد آنها.
۶-۲- برنامه هاي مؤسسه بيمه براي كاهش هزينه ها و افزايش بازده عمليات بيمه گري.
۷-۲- برنامه‌هاي پذيرش، آموزش و شيوه هاي نظارت بر نمايندگان بيمه.
۸-۲- گزارش سالانه هيات مديره مؤسسه بيمه به مجمع عمومي و گزارش مربوط به نحوه اجراي مصوبات مجامع عمومي مؤسسه بيمه.
۹-۲- تصميم مؤسسه بيمه براي ورود يا خروج از بورس و تغيير وضعيت سهام آن در بورس.
۳- مديريت ريسك و توانگري مالي مؤسسه بيمه:
۱-۳- نظام مديريت ريسك مؤسسه بيمه، مشتمل بر تبيين اهداف و سياستهاي مديريت ريسك، نيروي انساني و ساختار سازماني بخش مديريت ريسك، نحوه شناسايي، اندازه‌گيري، مديريت، كنترل و تشريح وضعيت فعلي ميزان تمركز، كاهش، حساسيت و مواجهه با ريسكهاي مؤسسه بيمه از قبيل ريسكهاي بيمه‌گري، بازار، اعتبار و نقدينگي و پيش‌بيني وضعيت آتي آنها.
۲-۳- جزئيات محاسبه نسبت توانگري مالي مؤسسه بيمه.
۳-۳-برنامه هاي ترميم وضعيت مالي و افزايش سرمايه (در صورتي كه مؤسسه بيمه حسب مقررات مربوط ملزم به تهيه آن باشد).
۴-۳-موارد ترهين، توثيق، صلح حقوق يا هر گونه معامله با حق استرداد اموال مؤسسه بيمه حسب مقررات مربوط.
۵-۳-برنامه افزايش سرمايه مؤسسه بيمه همراه با گزارش توجيهي براي هر مرحله.
۶-۳-برنامه انتشار انواع اوراق مشاركت، صكوك يا ساير اوراق بهادار.
۷-۳- درصد تملك سهام ساير مؤسسات بيمه داخلي يا خارجي.
۸-۳-موارد تجديد ارزيابي داراييها و برنامه اعمال آن در سرمايه مؤسسه بيمه.
۴- وضعيت و عملكرد مالي مؤسسه بيمه (مستند به صورتهاي مالي حسابرسي شده):
۱-۴- صورتهاي مالي به همراه يادداشت‌هاي توضيحي و صورتهاي مالي تلفيقي حسب مورد.
۲-۴- صورت هاي مالي اشخاص حقوقي كه بيش از ۲۰ درصد سرمايه آن به مؤسسه بيمه تعلق دارد.
۳-۴- تراز دارايي ها و بدهي هاي ارزي مؤسسه بيمه.
۴-۴- هزينه‌هاي بيمه گري از قبيل كارمزد، هزينه صدور و كارمزد مشاركت در منافع شبكه فروش، هزينه رسيدگي و تسويه خسارت به تفكيك رشته‌هاي بيمه و همچنين هزينه‌هاي غيرعملياتي مؤسسه بيمه.
۵-۴- صورت حساب مشاركت در منافع هر يك از بيمه گذاران بيمه هاي زندگي و نحوه محاسبه آن.
۶-۴-گزارش انواع ذخاير مؤسسه بيمه و نحوه محاسبه و ميزان هر يك از آنها و نحوه اطمينان از كفايت هر يك از آنها با توجه به مقررات مربوط.
۷-۴- عملكرد سرمايه‌گذاري هاي مؤسسه بيمه مشتمل بر منابع قابل سرمايه گذاري، تركيب سرمايه گذاري ها، درآمدها، هزينه ها و بازده انواع سرمايه گذاريها به تفكيك بيمه هاي زندگي و غيرزندگي.
۸-۴- مطالبات مؤسسه بيمه از بيمه گذاران، نمايندگان بيمه و ساير اشخاص همراه با تجزيه سني مطالبات مذكور.
فصل سوم- افشاي اطلاعات
ماده ۴- مؤسسه بيمه موظف است حداقل اطلاعات زير را در پايگاه اطلاع‌رساني خود افشاء نمايد به نحوي كه امكان دسترسي سريع به اطلاعات مزبور در صفحه اول پايگاه اطلاع رساني مؤسسه بيمه فراهم باشد.
۱- معرفي مؤسسه بيمه، برنامه كسب و كار و عملكرد آن.
۱-۱- اقامتگاه، ساير مشخصات ثبتي و اساسنامه مؤسسه بيمه.
۲-۱- تركيب سهام داران مؤسسه بيمه و مشخصات سهام داران بيش از يك درصد.
۳-۱- ساختار سازماني مؤسسه بيمه مشتمل بر نمودار تشكيلات سازماني و مشخصات مديران مؤسسه بيمه.
۴-۱- تعداد كاركنان و تركيب سني، تجربي و تحصيلي آنها.
۵-۱- چشم انداز، ماموريت و اهداف راهبردي مؤسسه بيمه.
۶-۱- عملكرد بيمه گري مستقيم و اتكايي مؤسسه بيمه به تفكيك رشته هاي بيمهاي
۷-۱- عملكرد طرح هاي بيمه اي جديد داراي مجوز از بيمه مركزي به همراه نرخ و شرايط مورد عمل در هر يك از آنها.
۸-۱- خلاصه اطلاعات مربوط به شعب و مراكز پرداخت خسارت مؤسسه بيمه.
۹-۱- خلاصه اطلاعات مربوط به نمايندگان فعال، تعليق يا لغو پروانه شده مؤسسه بيمه.
۱۰-۱- خلاصه اطلاعات كارگزاران و ارزيابان خسارت بيمه اي كه با مؤسسه بيمه همكاري مي‌كنند.
۲-راهبري شركتي در مؤسسه بيمه:
۱-۲- كليات سيستم كنترل داخلي و حسابرسي داخلي و همچنين تشريح شرح وظايف و سطح سازماني اكچوئر در مؤسسه بيمه و نحوه انجام وظايف توسط آنها.
۲-۲- گزارش سالانه هيات مديره مؤسسه بيمه به مجمع عمومي.
۳-۲- معاملات غيربيمه اي اعضاي هيات مديره و مديرعامل با مؤسسه بيمه يا با شركت هايي كه بيش از ۲۰ درصد سرمايه آن به مؤسسه بيمه تعلق دارد.
۴-۲- سياست هاي اعطاي پاداش و جبران خدمات اعضاي هيات مديره مؤسسه بيمه.
۵-۲- سياست هاي تقسيم سود به سهام داران مؤسسه بيمه.
۶-۲- ورود يا خروج مؤسسه بيمه از بورس و يا تغيير وضعيت سهام آن در بورس.
۳- مديريت ريسك و توانگري مالي مؤسسه بيمه:
۱-۳- خلاصه اي از نحوه مديريت ريسك در مؤسسه بيمه مشتمل بر ساختار سازماني واحد مديريت ريسك و گزارش وضعيت ريسكهاي مؤسسه بيمه از قبيل ريسكهاي بيمه گري، بازار، اعتبار و نقدينگي و نحوه مديريت هر يك از ريسكهاي مذكور.
۲-۳- نسبت توانگري مالي مورد تاييد بيمه مركزي.
۳-۳- برنامه هاي مؤسسه بيمه براي افزايش سرمايه و تغيير در ميزان سرمايه.
۴-۳- اطلاعات انواع اوراق مشاركت، صكوك و يا ساير اوراق بهادار در صورت انتشار.
۵-۳- درصد تملك سهام ساير مؤسسات بيمه داخلي يا خارجي.
۴- وضعيت و عملكرد مالي مؤسسه بيمه (مستند به صورتهاي مالي حسابرسي شده):
۱-۴- صورتهاي مالي به همراه يادداشت‌هاي توضيحي و صورتهاي مالي تلفيقي حسب مورد.
۲-۴- نسبت هاي عملياتي و مالي با اهميت دوره سه ساله آخر فعاليت مؤسسه بيمه طبق جدول زير:
| رديف | نسبت هاي عملياتي و مالي با اهميت مؤسسه بيمه |
| ۱ | نسبت توانگري مالي مؤسسه بيمه كه به تاييد بيمه مركزي رسيده است |
| ۲ | نرخ رشد حق بيمه و خسارت مؤسسه بيمه به تفكيك انواع رشته هاي بيمه |
| ۳ | سهم از بازار مؤسسه بيمه به تفكيك انواع رشته هاي بيمه |
| ۴ | نسبت حق بيمه توليدي نمايندگان و كارگزاران به كل حق بيمه مؤسسه بيمه |
| ۵ | سهم نگهداري مؤسسه بيمه (نسبت حق بيمه صادره پس از كسر مجموع حق بيمه واگذاري اجباري و اختياري به كل حق بيمه صادره) |
| ۶ | ضريب خسارت مؤسسه بيمه به تفكيك انواع رشته هاي بيمه |
| ۷ | نسبت مجموع هزينه كارمزد، هزينه هاي صدور و كارمزد مشاركت در منافع پرداختي به حق بيمه صادره به تفكيك رشته هاي بيمه |
| ۸ | نسبت هزينه هاي عمومي و اداري به حق بيمه صادره |
| ۹ | ضريب تركيبي (ضريب خسارت و نسبت مجموع هزينه‌هاي اداري و عمومي و هزينه هاي كارمزد، هزينه صدور و كارمزد مشاركت در منافع پرداختي به حق بيمه صادره ) |
| ۱۰ | نسبت كل سرمايه‌گذاري‌ها به كل داراييها |
| ۱۱ | بازده سرمايه‌گذاري‌ها (نسبت درآمد سرمايه‌گذاري‌ها به متوسط بهاي تمام شده ابتدا و انتهاي دوره سرمايه‌گذاري‌ها) به تفكيك بيمه هاي زندگي و غيرزندگي |
| ۱۲ | نسبت ذخيره خسارت معوق به جمع ذخاير فني به تفكيك رشته هاي بيمه (سهم نگهداري) |
| ۱۳ | نسبت ذخيره رياضي به ذخيره حق بيمه (سهم نگهداري) |
| ۱۴ | نسبت مجموع مطالبات از بيمه‌گذاران، نمايندگان و بيمه‌گران اتكايي به مجموع دارائي‌ها |
| ۱۵ | نسبت دارايي هاي نقدي به كل دارايي ها |
| ۱۶ | نسبت كل بدهي‌ها به كل داراييها |
۳-۴- تراز مشاركت در منافع بيمه گذاران بيمه هاي زندگي.
ماده ۵- در صورتي كه بيمه مركزي هر يك از اطلاعات افشاء شده موضوع ماده ۴ اين آيين نامه را خلاف واقع تشخيص دهد به مؤسسه بيمه اعلام و در صورت عدم اصلاح توسط مؤسسه بيمه ظرف مدت ده روز كاري، مراتب توسط بيمه مركزي اطلاع رساني عمومي خواهد شد.
فصل چهارم- ساير مقررات
ماده ۶- مسئوليت صحت اطلاعات موضوع مواد ۳ و ۴ اين آئين نامه با هيات مديره و مديرعامل و مسئوليت گزارشگري و افشاي آن با مدير عامل مؤسسه بيمه است.
ماده ۷- بيمه مركزي، اطلاعات مربوط به رويدادهاي زير را حسب مورد در روزنامه‌هاي كثير الانتشار يا پايگاه اطلاع رساني خود افشا ميكند:
۱- اخطار كتبي به مديران مرتبط مؤسسه بيمه كه ناشي از تخلف از قوانين و مقررات بوده و مستند به تصميم هيات‌عامل بيمه مركزي باشد.
۲- صدور، تعليق و يا لغو پروانه (مجوز) فعاليت مؤسسه بيمه در يك يا چند رشته بيمه اي مستقيم يا اتكايي.
۳- تصميم مؤسسه بيمه به توقف فعاليت در يك يا چند رشته بيمه مستقيم يا اتكايي.
۴- گزارش وضعيت توانگري مالي مؤسسه بيمه
۵- ادغام يا انتقال پرتفوي مؤسسه بيمه به ساير مؤسسات بيمه.
۶- انحلال يا ورشكستگي مؤسسه بيمه.
۷- ساير اطلاعاتي كه از لحاظ حفظ منافع بيمه‌گذاران، بيمه‌شدگان و صاحبان حقوق آنها لازم باشد.
ماده ۸- در صورت انتشار اخبار يا گزارشي از سوي هر يك از كاركنان يا نمايندگان مؤسسه بيمه كه حاوي اطلاعات خلاف واقع يا گمراه كننده باشد، مؤسسه بيمه مكلف است، بلافاصله اطلاعات و توضيحات كافي در خصوص اخبار يا گزارش مزبور را به بيمه مركزي ارسال و براي اطلاع عموم افشا نمايد.
ماده ۹- بيمه مركزي برحسن اجراي مفاد اين آيين نامه نظارت مي‌نمايد و در صورت قصور يا تخلف در اجراي آن حسب مورد و متناسب با نوع، سابقه، تكرار و تعدد قصور و تخلف،به موجب تصميم هيات‌عامل بيمه مركزي اقدامات ذيل را به عمل مي آورد:
۱- اخطار كتبي به مديران مرتبط مؤسسه بيمه.
۲- سلب صلاحيت حرفه اي مديران مرتبط مؤسسه بيمه.
۳- پيشنهاد تعليق فعاليت مؤسسه بيمه در يك يا چند رشته بيمه اي يا تمام رشته ها به شورايعالي بيمه.
۴- پيشنهاد لغو پروانه فعاليت مؤسسه بيمه در يك يا چند رشته بيمه اي يا تمام رشته ها به شورايعالي بيمه.
ماده ۱۰- بيمه مركزي ملزم به حفظ اسرار و اطلاعات مؤسسات بيمه است و به هيچ وجه نبايد از اطلاعاتي كه در اجراي اين آيين‌نامه به دست مي‌آورد، جز در موارد مصرح در اين آيين نامه يا قانون استفاده كند.
ماده ۱۱- مؤسسات بيمه صرف نظر از تكاليف مشابه در زمينه گزارشگري و افشاي اطلاعات در ساير مقررات و مصوبات شوراي عالي بيمه، موظفند تكاليف مربوط به گزارشگري و افشاي اطلاعات را به ترتيب مقرر در اين آيين نامه انجام دهند.
ماده ۱۲- اين آيين نامه از تاريخ ابلاغ، لازم الاجرا است
دیدگاه‌ها