• پوریا مبینی

    عضو
    19 مرداد 1400 در 1:49 بعد از ظهر
    بخش چهاردهم

    در بخش های قبلی سعی شد تا حدودی ابعاد مختلف فضای سایبر مشخص گردد و به شناخت نسبی از آن دست یابیم. پس از ایجاد تمدن و شکل گیری شهرها و جوامع مختلف آنچه که سلامت مدنی را تهدید می کرد، رفتار های خلف عرف بود که بعدها نام “جرم” را به خود گرفت. هر فعالیتی که قانون برای آن مجازات تعیین کرده باشد را جرم تفسیر خواهیم کرد.

    فضای سایبر به عنوان یک جامعه جدید از این قاعده مستثنا نیست که می بایست تمام ساز و کارها و مبادلات در آن پیرو قانونی خاص مدیریت گردد. کشورهای مختلف از جمله کشور ایران قوانینی را در این باره وضع کرده اند. در اجراء اصل یکصد و بیست و سوم (123) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
    قانون جرائم رایانه ای که با عنوان لایحه به مجلس شورای اسلامی تقدیم
    گردیده بود با تصویب در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ 1388/03/05 و پس از تأیید شورای نگهبان، اجرایی گردید.در بخش های بعدی بیشتر در این باره خواهیم گفت.

    جرم سایبری چیست؟

    یک فعالیت مجرمانه است که در آن هدف اصلی، یک کامپیوتر یا شبکه است. برخی از جرائم سایبری با هدف حمله مستقیم به رایانه‌ها یا دستگاه‌های دیگر به منظور شکستن یا غیرفعال کردن آن‌ها انجام می‌شود. سایر جرائم سایبری، رایانه‌ها را برای پخش بدافزارها، سرقت اطلاعات و … درگیر می‌کند.

    جرم برای برخی از انسان‌ها جذاب است و این جذابیت در برخی فضاها و شرایط بیشتر می‌شود. یکی از این فضاها که قابلیت و جوانب منفی و مثبت بسیاری دارد، فضای سایبر می‌باشد. فضای سایبر شامل شبکه‌های رایانه‌ای و مخابراتی متصل به‌هم است که اطلاعات را در کمترین زمان و در بیشترین مکان مبادله می‌کند. افراد بسیاری برای گذراندن وقت و سرگرمی ارتباطات گسترده‌ای در فضاهای اینترنتی برقرار می‌کنند غافل از آنکه یک ارتباط به ظاهر ساده و پیش‌پا افتاده می‌تواند کوچکترین اطلاعات فردی و شخصی افراد را در اختیار مجرمین بگذارد. امروزه اطلاعات مهمی راجع به اشخاص و مشاغل به صورت الکترونیکی ایجاد، ذخیره، پردازش و مبادله می‌شود که باید امنیت این اطلاعات کاملاً حفظ شود.

    هر چند تحولات سریع و روز افزون فناوری اطلاعات و ظهور جامعه اطلاعاتی دستاورد‌های فوق‌العاده‌ مهمی را برای بشر به ارمغان آورده اما تهدیدات بسیاری در حوزه امنیت شبکه و سیستم اطلاعات افراد وجود دارد که مشکلات پیچیده و متعددی را ایجاد می‌کند. انسان امروز با جرایم بسیاری زندگی می‌کند و با وجود نفرت و بیزاری از جرم، روزبه‌روز بیشتر در محاصره آن قرار گرفته و بیشتر با آن برخورد می‌نماید. فضای سایبر بهترین مکان برای استفاده مجرمین برای دستیابی به اطلاعات افراد است. با توجه به اینکه اطلاعات شخصی و حتی دولتی، نظامی و سیاسی بسیاری در این فضا جا به جا می‌شود، امکان قرار گرفتن این اطلاعات در اختیار مجرمین افزایش می‌یابد. شرایط فعلی دولت‌ها و ملت‌ها با زنجیره‌ای از تهدیدات مشخص در محیط‌های مجازی مواجه اند که امنیت آن ها را به چالش کشیده و ابزارهای سنتی توان مقابله با آن ها را ندارند. متأسفانه آموزش کافی در خصوص استفاده از شبکه‌های رایانه‌ای و مخابراتی صورت نگرفته و ممکن است افراد زیادی ناخواسته طعمه شبکه‌های جاسوسی شوند و اطلاعات مهم خود را در اختیار آن ها بگذارند.

    بنابراین لازم است تا نهادهای ذیربط به خصوص در ادارات دولتی نسبت به آموزش عمومی افراد و کارکنان در خصوص استفاده از فضای سایبر اقدام نمایند. برخی با نادیده گرفتن حساسیت‌های امنیتی فضای اطلاعات و نیز عدم آشنایی با آن لزومی بر آموزش نمی‌بینند و به نوعی تا زمانی که متحمل خساراتی از این دست نگردند، متوجه میزان اهمیت آن نمی‌شوند اما می‌توان با برگزاری دوره‌های آموزشی و ارائه راهکارهای مناسب شناخت افراد را افزایش داده و امنیت اطلاعات را به وجود آورد. امروزه کشورهای غربی به اهمیت بالای اطلاعات و حفظ امنیت آن در شبکه‌های ارتباطی پی برده‌اند و تدابیر مفیدی اندیشیده‌اند. به طوری که در بسیاری از کشورها پلیسی به نامه پلیس سایبر برای جلوگیری از تخلفات شبکه‌ای پدید آمده و امنیت فضاهای سایبر در دست این پلیس قرار دارد. برای رویارویی با تهدیدات فضای سایبر و اقدامات قابل سرزنش که امنیت و سلامت این فضا با آن رو به روست سه رویکرد موجود است که شامل جرم‌انگاری با توسل جستن به قانون، ایجاد و اتخاذ تدابیر حفاظتی و کنترلی و پیشگیری اجتماعی است.

    در بخش بعدی انواع مجرمین سایبر را شناسائی و معرفی خواهیم کرد.