[پوریا مبینی]

بخش سیزدهم

دولت الکترونیک:

یکی از مفاهیمی که به تازگی و به طور گسترده در جوامع مختلف مورد توجه قرار گرفته مفهوم دولت الکترونیک است. دولت الکترونیک یک دولت بدون دیوار و ساختمان و داراي سازمانهاي مجازي است که خدمات دولتی را به موقع در اختیار شهروندان قرار می دهد. ایجاد دولت الکترونیک میتواند علاوه بر کاهش هزینه هاي دولتی و دریافات اطلاعاات توسط مردم باعث کاهش فساد اداري، شفافیت امور، افزایش مسئولیت کارکنان و دائمی شدن بهبود در روندها و فرآیندها شود .به همین علت دولت هاي مختلف سعی نموده اند موانع پیش روي استقرار دولت الکترونیک را برداشته و گرایش خود را به سوي ایجاد محیطی دیجیتالی فراهم نمایند. اینجا

اگر چه یک تعریف کامل از دولت الکترونیک وجود ندارد، اما بعضی از ویژگی هاي آن به این موضوع اشاره می کنند که دولت الکترونیک به طور بالقوه اي سعی در قطع مرزهاي جغرافیایی، سازمانی و رشته اي دارد.اینجا

مفهوم دولت الكترونيك:

دولت الکترونیک مجموعه اي از ارتباطات الکترونیکی است که بین دولت، سازمانها و شهروندان رخ می دهد .در ارتباط با دولت الکترونیک، در تعریف هاي مختلف به جنبه هاي پاسخگویی ، مسئولیت پذیري ، شفاف سازي و غیره اشاره شده است .دولت الکترونیک، استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات براي ایجاد تغییر در ساختارها و فرایندهاي کاري سازمان ها دولتی است.اینجا

از سوي دیگر، عوامل متعدد زمینه هاي لازم براي تحقق دولت الکترونیک را فراهم می آورند که از جمله آنها، رشد فناوری هاي جدید و بویژه فناوري اطلاعات، رشد اینترنت و فراگیري عمومی استفاده از آن، تغییر انتظارات شهروندان و بنگاههاي اقتصادي و جهانی شدن و فشارهاي ناشی از رقابت است.اینجا

دیگر تعاریف مختلفی که از دولتی الکترونیک ارائه شده است عبارتند از:

دولت الکترونیک استفاده آسان از فناوري اطلاعات به منظور توزیع خدمات دولتی به صورت روزانه به مشتري است.

دولت الکترونیک :استفاده دولت و سایر سازمانهاي دولتی از فناوري اطلاعات به منظور ایجاد مراکز تجاري و سایرمواردي است که با دولت در حال تعامل هستند.

دولت الکترونیک: شیوه اي براي دولت ها به منظور استفاده از فناوري اطلاعات و فناوریهاي جدید تسهیلات لازم جهت دسترسی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی ، فرصتهاي گسترده براي مشارکت در فرآیند ها و نهادهاي مرد سالار می دهد. و یا دولت الکترونیک به معناي فراهم کردن شرایطی است که دولتها بتوانند خدمات خود را به صورت شبانه روزي و در طول ایام هفته به شهروندان ارائه نمایند.

بطور کلی دولت الکترونیک مجموعه اي از کلیه ارتباطات الکترونیکی بین دولت، شرکت ها و شهروندان است.

اهداف دولت الكترونيك:

هدف دولت الکترونیکى ارائه خدمات بهتر و بیشتر با هزینه کمتر و اثربخشى بالاتر است که این هدف کلى از تأسیس یک دولت الکترونیکى است اما می توان اهداف جزیى تر زیر را درباره شکل گیرى این گونه دولت ها برشمرد. اینجا

• ارائه خدمات یکپارچه :خدماتى که دولتها ارائه مى دهند در دولت الکترونیکى به صورت یکپارچه ارائه خواهد شد.
• ارائه خدمات با ارزش افزوده :دولت الکترونیکى، دولتها را در ارائه خدمات منسجم کمک مى کند تا به جاى سرگردان شدن ارباب رجوع در ادارات کارهاى ادارى خود را از یک نقطه آغاز و در همان نقطه به پایان برسانند.
• ارائه خدمات شخصى :دولت الکترونیکى قادر است نسبت به بازسازى روابط میان خود و مردم اقدام کند .در واقع به جاى ارائه خدمات یکسان براى همه – دولت الکترونیکى مى تواند به کمک فناوریهاى اطلاعات و ارتباطات با مردم به صورت افرادى غیر یکسان عمل کرده و آنها را به صورت شخصیتهایى مستقل که خواهان سرویس هاى غیر یکسانى هستند در نظر گرفته و به آنها خدمات شخصى ارائه دهد.
• ارائه خدمات با سرعت بیشتر :امروزه با پیشرفت هایى که در فناورى اطلاعات و ارتباطات حاصل شده و نیاز اثرگذارى این فناورى بر جوانب مختلف زندگى و ظهور عصر دیجیتال که به موج چهار مشهور شده است، تغییر در زمینه هاى مختلف زندگى امرى اجتناب ناپذیر شده و در صورت ناسازگارى سازمان ها با این تغییرات ناکار آمادى سازمان ها بیش از پی مشهود خواهد بود که بازاریابى و تجارت و دولت الکترونیکى نمونه هایى از این تأثیرگذارى است .یکى از آرمان هاى در حال تحقق عصر ارتباطات و اطلاعات، دولت الکترونیکى است.
• توسعه فناورى :با دسترسى به فناورى هاى نو به سازمان ها و شرکت هاى دولتى کمک مى شود تا توسعه ساختارى را از طریق مدل هاى دیجیتالى فراهم کند و با ترکیب آنها در سیستم هاى مدیریت سنتى شاهد تغییرات شگرفى در این حوزه باشند.
• از میان بردن شکاف دیجیتال :با از میان بردن طبقات دیجیتالى دولت ها این امکان را دارند تا دسترسى به فناورى هاى جدید را براى عموم مردم از طریق دوره هاى مختلف مهیا کنند.