• پوریا مبینی

    عضو
    29 تیر 1400 در 2:31 بعد از ظهر
    بخش دوازدهم

    بانکداري الکترونیکی چیست؟

    به طور کلی میتوان گفت بانکداری الکترونیکی عبارت است از فراهم آوردن امکاناتی براي کارکنان در جهت افزایش سرعت و کارایی آنها در ارائه خدمات بانکی در محل شعبه و همچنین فرآیندهاي بین شعبه اي و بین بانکی در سراسر دنیا و ارائه امکانات سخت افزاري و نرم افزاري به مشتریان که با استفاده از آنها بتوانند بدون نیاز به حضور فیزیکی در بانک، در هر ساعت از شبانه روز (24 ساعته) ازطریق کانال هاي ارتباطی ایمن و با اطمینان عملیات بانکی دلخواه خود را انجام دهند.

    به عبارت دیگر بانکداري الکترونیکی استفاده از فناوري هاي پیشرفته نرم افزاري و سخت افزاري مبتنی بر شبکه و مخابرات براي تبادل منابع و اطلاعات مالی به صورت الکترونیکی است و نیازي به حضور فیزیکی مشتري در شعبه ندارد.

    خدمات بانکداري الکترونیک(بانکداري اینترنتی)

    بانکداري الکترونیک شامل سیستم هایی است که مشتریان موسسات مالی را قادر می سازد تا در سه سطح اطلاع رسانی، ارتباط و تراکنش از خدمات و سرویس هاي بانکی استفاده کنند:

    اطلاع رسانی:

    این سطح ابتدایی ترین سطح بانکداري اینترنتی است .بانک اطلاعات مربوط به خدمات و عملیات بانکی خود را از طریق شبکه هاي عمومی یا خصوصی معرفی می کند.

    ارتباطات:

    این سطح از بانکداري اینترنتی امکان انجام مبادلات بین سیستم بانکی و مشتري را فراهم می آورد .ریسک این سطح در بانکداري الکترونیک بیشتر از شیوه سنتی است و کنترل هاي مناسبی را براي عدم دسترسی به شبکه اینترنت بانک و سیستم هاي رایانه اي نیاز دارد.

    تراکنش:

    این سیستم متناسب با نوع اطلاعات و ارتباطات خود از بالاترین سطح ریسک برخوردار است و با یک سیستم امنیتی کنترل شده قادر است، صدور چک، انتقال وجه و افتتاح حساب را انجام دهد.

    شاخه هاي بانکداري الکترونیک

    انواع مختلف بانکداري الکترونیک عبارتند از:

    • بانکداري اینترنتی
    • بانکداري مبتنی بر تلفن همراه و فناوريهاي مرتبط با آن
    • بانکداري تلفنی
    • بانکداري مبتنی بر نمابر
    • بانکداري مبتنی بر دستگاه هاي خودپرداز
    • بانکداري مبتنی بر پایانه هاي فروش
    • بانکداري مبتنی بر شعبه هاي الکترونیکی
    • بانکداري مبتنی بر دستگاه هاي کارت خوان

    کانالهاي بانکداري الکترونیک

    براي ارائه خدمات بانکداري الکترونیک کانالهاي متعددي وجود دارد که برخی از آنان عبارتند از:

    • رایانه هاي شخصی
    • کیوسک
    • شبکه هاي مدیریت یافته
    • تلفن ثابت و همراه
    • دستگاه هاي خود پرداز
    • پایانه هاي فروش یا POS

    در روش شبکه هاي مدیریت شده، بانک ها براي ارتباط با مشتریان خود از شبکه هایی که ایجاد شده، استفاده می کنند .در روش اینترنت با رایانه هاي شخصی، بانک از طریق ایجاد یک پایگاه اینترنتی و معرفی آن به مشتریان با آنها ارتباط متقابل برقرار کرده و ارائه خدمت می کند .در روش بانکداري تلفنی (تلفن اعم از تلفن ثابت و همراه) وسیله ارتباطی بانک با مشتریان خود بوده و از این طریق خدمات بانکی عرضه می شود.

    با استفاده از ماشین هاي خود پرداز نیز بانک ها می توانند خدمات متنوعی از قبیل برداشت نقدي، سپرده گذاري، انتقال وجوه، پرداخت صورتحساب، قبوض و غیره را به مشتریان خود ارائه دهند.

    پرداخت الکترونیکی

    زمان شروع پرداخت الکترونیکی را می توان سال 1918 دانست، یعنی هنگامی که بانک هاي فدرال رزرو آمریکا به انتقال وجوه از طریق تلگراف می پرداختند .پرداخت الکترونیکی اشکال گوناگونی دارد که می توان آن را به دو دسته اصلی تقسیم کرد:

    1- سیستم هاي پرداخت براي معاملات عمده فروشی

    2- سیستم هاي پرداخت براي معاملات خرده فروشی

    در چنین مکانیسم هایی پرداخت به صورت بر خط نیز وجود دارد و از طریق بررسی و کنترل زوایاي مختلف سیستم، اعمال می شود .تعدادي از ابعاد در محدوده پرداخت هاي الکترونیکی جزئی (خرده فروشی) به عنوان پول الکترونیکی شناخته شده اند .این ابداعات که در حال حاضر نیز در مرحله اول توسعه و پیشرفت قرار دارند، بالقوه داراي این قدرت هستند که قواعد حاکم بر پول نقد را در مورد پرداخت هاي خرده فروشی به چالش کشیده و در عین حال می توانند معاملات خرده فروشی را هم براي مصرف کننده و هم براي تجار، ساده تر و ارزان تر گردانند .در این زمینه ادعا شده است که پول الکترونیکی مفهومی جدید از کیف پول را ارائه نموده، سیستم پرداخت تجاري را براي اینترنت به وجود آورده و راه دولت ها را براي پرداخت به صورت الکترونیکی، تغییر داده و انقلابی را در گردش ارزش پول (از طریق خطوط تلفن و امواج الکترونیکی) پدید آورده است.منبع: اینجا

    همه موارد بالا نشان می دهد که ما تا چه میزان از طریق بعد بانکداری الکترونیک با فضای سایبر در ارتباط هستیم، و شاید با مطالعه آن بیش از پیش به تأثیرش بر زندگی خود پی ببریم. همچنین با اندکی تفکر خواهیم دید که افراد، شرکت ها و سازمان ها در صورت سهل انگاری در این حوزه با چه خطرات عظیمی رو به رو خواهند بود و در صورت اعمال سوء استفاده ها در این بخش از فضای سایبر با چه نتایج فاجعه باری روبه رو خواهیم گشت. نتایجی که ممکن است باعث پاشیده شدن زندگی شخصی یک فرد و یا نابودی یک سازمان و برند را در بر داشته باشد.

    امیدوارم تا اینجای گفتمان برای شما خسته کننده نبوده باشد، جهت شناخت موضوع اصلی گفتمان ابتدا لازم دانستم مفاهیم اصلی اندکی بسط داده شوند. به زودی و در هفته های آینده وارد بحث های اصلی تر و مرتبط و جذابی در این حوزه خواهیم شد.با تشکر از همراهی و دلگرمی شما.